Είναι η Βίβλος ένα «γιγαντιαίο κωδικοποιημένο κρυπτογράφημα»; Περιέχει μυστικά μηνύματα για το μέλλον; Θα πρέπει κανείς να βασιστεί σ’ αυτό για να μελετήσει τη Βίβλο και να την δει με άλλο μάτι; Και τι θα λεχθεί για τα εκατομμύρια αναγνώστες και μελετητές της Βίβλου που, επί αιώνες, την μελετούν, χωρίς τη γνώση ενός τέτοιου κώδικα; Βρίσκονταν σε αξιοθρήνητη άγνοια, παραπληροφορημένοι;
Αυτά και άλλα ερωτήματα ανακύπτουν αυτομάτως στη διάνοια του κάθε καλοπροαίρετου αναγνώστη του βιβλίου του δημοσιογράφου Μάικλ Ντρόσνιν «Ο Κώδικας της βίβλου». Ο πρώτος θόρυβος που ξέσπασε με τη ρηξικέλευθη αυτή θεώρηση του «βασιλιά των βιβλίων», έχει κοπάσει. Έτσι, μπορεί κανείς, να δει το όλο θέμα πιο νηφάλια και ψύχραιμα και από διάφορες οπτικές γωνίες.
Τι λέει λοιπόν το πολύκροτο αυτό βιβλίο; Μας λέει ότι, η Εβραϊκή Βίβλος, ή αλλιώς Παλαιά Διαθήκη, και ιδιαίτερα η Τορά ή Πεντάτευχος, αποτελεί τρόπον τινά, ένα ασύλληπτης έκτασης και περιπλοκότητας σταυρόλεξο, που κρύβει αποκαλύπτοντας και αποκαλύπτει κρύβοντας τα μυστικά του στον μυημένο και μόνο. Ο Ντρόσνιν στηρίχθηκε στην εργασία των Ελιγιάχου Ριπς, Ντορόν Βίτστουμ και Γιοάβ Ρόζενμπεργκ που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Statistical Science και που η εργασία τους – κατά τους ισχυρισμούς τους – αποδεικνύει ότι το βιβλίο της Γένεσης περιέχει έναν μυστικό κώδικα.
Ο Ντρόσνιν στηριζόμενος στα δεδομένα των παραπάνω και άλλων, προχώρησε πολύ περισσότερο: Μέσα στις σελίδες του βιβλίου του παρελαύνουν κοσμοϊστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα: πόλεμοι, θεομηνίες, οικονομικές και επιστημονικές εξελίξεις, πολιτικές δολοφονίες κ.ά. Κατά τον συγγραφέα ο κώδικας της Βίβλου αποκαλύπτει όλες τις πιθανές εξελίξεις του μέλλοντος!
Η ιδέα, βέβαια, περί κάποιου κρυμμένου κώδικα της Βίβλου, δεν είναι καινούργια, είναι παλιά. Υπήρχε και υπάρχει μέσα στους λεγόμενους καββαλιστικούς κύκλους, δηλ., μέσα στον κατά παράδοση εβραϊκό μυστικισμό. Οι καββαλιστές του 9ου και 10ου μ.Χ. αιώνα πίστευαν – και οι σύγχρονοι μυστικιστές επίσης, ότι ο Θεός χρησιμοποίησε τα επί μέρους γράμματα του Εβραϊκού κειμένου ως σύμβολα, το κάθε γράμμα μπήκε για κάποιο κρυμμένο σκοπό. Μόνο ειδικοί, «μύστες» θα μπορούσαν να το κατανοήσουν. Ο Μπακιά μπεν Ασέρ π.χ., από την Ισπανία, τον 13ο αιώνα, ισχυριζόταν ότι είχε «συγκεκριμένες κρυμμένες πληροφορίες» που αποκαλύπτονταν στον ίδιο με το να διαβάζει κάθε 42ο γράμμα σ’ ένα τμήμα της Γένεσης. Ακολουθώντας μια παρόμοια μέθοδο ο Ντρόσνιν ταξινομώντας το κείμενο της Πεντατεύχου σε σειρές των 4.772 γραμμάτων, την καθεμιά, ισχυρίζεται ότι αποκάλυψε το όνομα του Ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ραμπίν, και ότι θα εδολοφονείτο!
Η μέθοδος όμως αυτή του συγγραφέα, προκάλεσε την ερευνητικότητα και το ενδιαφέρον και άλλων οι οποίοι έμειναν επιφυλακτικοί με τους ισχυρισμούς του. Έτσι, ένας σκεπτικιστής καθηγητής έκανε εκτεταμένες έρευνες με τη βοήθεια κομπιούτερ στο έργο του Χέρμαν Μέρβιλ «Μόμπι Ντικ», και ακολουθώντας την ίδια μέθοδο του Ντρόσνιν, «απέδειξε» ότι και εκεί υπάρχουν προρρήσεις για δολοφονίες πολιτικών όπως Ίντιρα Γκάντι, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, Κένεντι κ.ά. αλλά, ακόμη, και του Γιτζάκ Ραμπίν!
Τελικά, υπάρχουν μερικές πολύ σοβαρές ενστάσεις στο όλο εγχείρημα του συγγραφέα. Το να ψάχνει κανείς να βρει ένα κρυμμένο κώδικα σε λέξεις και γράμματα του εβραϊκού κειμένου που κατάλληλα διαβαζόμενες, εν είδει παζλ, ή σταυρολέξου, αποκαλύπτει τα μέλλοντα, και μάλιστα λεπτομέρειες γεγονότων του 20ου αιώνα, είναι, νομίζω, κάτι που ξεπερνά τόσο το σκοπό που γράφτηκε η Βίβλος, όσο και το ίδιο το περιεχόμενό της. Αν είναι τα πράγματα έτσι όπως παρουσιάζονται, τίθενται αυτομάτως ορισμένα ακανθώδη και δυσεπίλυτα ερωτήματα:
-
Γιατί αυτός ο μυστικός κώδικας να υπάρχει μόνο στο εβραϊκό κείμενο, δηλαδή στην Παλαιά Διαθήκη, σ’ ένα μέρος της Βίβλου, και όχι και στην Καινή Διαθήκη;
-
Για ποιο εβραϊκό κείμενο της Βίβλου μιλάμε, αφού το Μασοριτικό κείμενο του 9ου και 10ου μ.Χ. αιώνα είναι «φωνηεντισμένο» από τους ίδιους τους Μασωρίτες, και ενώ βέβαια κατ’ ουσίαν δεν διαφέρει από το προμασοριτικό, όπως μπορεί να φανεί από μια σύγκρισή του με τα περίφημα χειρόγραφα της Ν. Θάλασσας και την αρχαιότατη μετάφραση των Ο’, ωστόσο, σε επί μέρους σημεία και χωρία, τίθεται θέμα κριτικής αποκατάστασής του, λόγω ασυμφωνίας;
-
Πώς μπορεί κανείς να μιλά για 304.805 γράμματα ή όσα κι αν είναι, της Εβραϊκής Βίβλου, που μπορεί να χωρίσει το κομπιούτερ σε 64 σειρές και να γίνουν επιδέξια μια τιτάνια λέξη, τη στιγμή που δεν είναι απόλυτα αποδεκτό, αν στον Εβραϊκό κανόνα, θα πρέπει να εμπεριέχονται και βιβλία δευτεροκανονικά, ή ενδεχομένως ακόμα και το βιβλίο της Εσθήρ, που δε βρίσκεται στα χειρόγραφα της Ν. Θάλασσας, και αποκλείστηκε και από την ΛΘ’ επιστολή Μ. Αθανασίου;
-
Διέθεταν, τελικά, τέτοιες εκπληκτικές υπερανθρώπινες – υπερφυσικές ικανότητες οι συγγραφείς της Βίβλου, ώστε να αποταμιεύουν μυστικά σ’ έναν κώδικα που αιώνες ήταν άγνωστος ή χαμένος; Οι ίδιοι έλεγαν ταπεινά ότι έγραφαν κάτω από την έμπνευση του Θεού. «Τάδε λέγει Κύριος» αναφέρεται πάνω από 2.000 φορές στην Παλαιά Διαθήκη. Άρα, λοιπόν, τα μηνύματα της Βίβλου, αν τα δεχθούμε ως προφητικά (όσα είναι), προέρχονται από τον Θεό και όχι από τους ίδιους τους συγγραφείς της, που σημειωτέον ελάχιστοι ήσαν ιερείς. Γιατί, όμως, ο μυστικός κώδικας της βίβλου να αποκαλύπτει μόνο λεπτομέρειες για πολιτικά και οικολογικά γεγονότα του 20ου αιώνα, και όχι για άλλα σημαντικά, π.χ. του 10ου, ή 15ου, ή 19ου αιώνα;
-
Ένα μεγάλο μέρος των λόγων του Μωυσή και των προφητών, ειπώθηκε προφορικά πριν καταγραφεί. Ήταν κηρύγματα και παραινέσεις προς τους Ισραηλίτες που αφορούσαν τη διαγωγή τους και τα προβλήματα της εποχής τους. Τι νόημα θα είχαν τα λόγια αυτά γι’ αυτούς, αν περιείχαν κρυμμένα νοήματα ή μυστικά, που θα ανακαλύπτονταν χιλιάδες χρόνια αργότερα;
-
Γιατί έπρεπε να περάσουν αιώνες ολόκληροι μέχρι τον 10ο αιώνα μ.Χ., να έρθουν οι καββαλιστές Ιουδαίοι με την αριθμοσοφία τους και το μυστικισμό τους, και να επισημάνουν την ύπαρξη κρυμμένων μηνυμάτων στη Βίβλο; Γιατί να ήθελε ο Θεός τούς προηγούμενους αιώνες, οι πιστοί του να ζουν στο σκοτάδι της άγνοιας;
Και τελικά και εν κατακλείδι:
-
Η Βίβλος, και ιδιαίτερα η Καινή Διαθήκη είναι βιβλίο ελπίδας. Ο Ιησούς Χριστός μίλησε προφητικά για την τύχη του λαού Ισραήλ, για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους το 70 μ.Χ., για την πορεία της εκκλησίας μέσα στον κόσμο και για την πορεία του κόσμου. Η Βίβλος περιέχει προφητείες καταστροφής ασεβών, αλλά και μηνύματα αισιοδοξίας για τους πιστούς. «Ανακύψατε τα κεφάλια σας και αναθαρρήστε γιατί πλησιάζει η απολύτρωσή σας», είπε ο Χριστός στους μαθητές του (Λουκ. 21:28). Και η Αποκάλυψη του Ιωάννη, παρά τα τρομακτικά της μηνύματα, καταλήγει στο «Ιδού ποιώ καινά τα πάντα» (Αποκ. 21:3-4).
Αλλά, ο μυστικός «κώδικας της Βίβλου» αποκρυπτογραφούμενος, αποκαλύπτει μόνο δολοφονίες πολιτικών προσώπων, πολέμους και παντοίες καταστροφές. Τίποτα το ελπιδοφόρο δεν περιέχει. Να πιστέψουμε ότι μια καλύτερη ανάγνωσή του, θα μας επιτρέψει να ελπίσουμε σ’ ένα καλύτερο μέλλον;
Αν υπάρχει ένας τέτοιος μυστικός κώδικας στη Βίβλο, σαφώς ο εμπνευστής της, και οι συν-γραφείς της, αποπροσανατόλισαν τους αποδέκτες – αναγνώστες της επί χιλιάδες χρόνια, γιατί αυτοί, άλλα θα καταλάβαιναν (και άλλα κατάλαβαν μ’ αυτά που διάβαζαν), κι όχι αυτά που θα έπρεπε να μάθουν. Κάτι τέτοιο όμως, νομίζω ότι δεν συμβαίνει. Η Βίβλος παρά τα κρυμμένα νοήματα και τα όποια δύσκολα σημεία της, είναι γραμμένη να κατανοείται ερμηνευόμενη με απλό τρόπο (ιστορικο-κριτικό), και όχι με αλληγορικές και αποκρυφιστικές αναζητήσεις, όπως το θέλει ο συγγραφέας του Κώδικα της Βίβλου.
Τελικά, μάλλον θα πρέπει να καταλήξει κανείς στο ότι, το βιβλίο αυτό, που δημιούργησε αρκετό θόρυβο στην Αμερική και αλλού, είναι ένα βιβλίο που κινείται ανάμεσα σε science fiction και σε θρησκευτικό ανάγνωσμα. Είναι ένα είδος αναγνώσματος με στοιχεία γεμάτο υποτιθέμενες προφητείες, αποκαλύψεις, πολιτικές ίντριγκες και πράκτορες μυστικών υπηρεσιών. Ο Ντρόσνιν φιλοδοξεί να αποδειχτεί ο Νοστράδαμος του 20ου και 21ου αιώνα. Απ’ αυτήν την άποψη, διαφέρει σημαντικά από την γνώμη που ο Ισαάκ Νιούτον είχε για την Βίβλο. Ναι, μεν, είναι η βίβλος «ένα κρυπτογράφημα του Θεού», έλεγε ο Νεύτων, αλλά αυτό κατανοείται όχι με την φαντασία, αλλά με εργώδη επιστημονική και τη λογική έρευνα, που μπορεί να μας αποκαλύψει, το τι ήθελαν να πουν και να μεταδώσουν οι συν-γραφείς της στους παραλήπτες τους. Ασφαλώς, ο «Λόγος του Θεού ου δέδεται», από επιστημονικοφανείς θεωρήσεις και καββαλιστικές αναζητήσεις.
Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 1998.