Σύφλογο

Σύφλογο
Έτος έκδοσης: 
1988
Κριτικές: 

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Το Σύφλογο αποτελεί έναν ύμνο για τον έρωτα, μια έκφραση των πιο λεπτών αισθημάτων του ανθρώπου.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΖΩΗ: Ο Α. Δημητρίου, που μας έχει και παλαιότερα δώσει πειστικά δείγματα της γόνιμης και αξιοπρόσεχτης θητείας του στον ποιητικό λόγο, έρχεται τώρα, με τούτη τη νέα του παρουσία, να τονίσει σε μια προσωπική παραλλαγή το δικό του ύμνο για την αγαπημένη γυναίκα και τον έρωτα. Η ποίησή του χαρακτηρίζεται για το βαθύ στοχασμό, το λυρισμό και την τρυφερότητα.

ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ: Ο Άγγελος Δημητρίου, ποιητής που μας έδωσε ταυτόχρονα μια ποιητική πλακέτα με ερωτικά ποιήματα καθαρού λυρισμού υπό τον τίτλο Σύφλογο... Στη σκέψη του διαβλέπω ένα μελλοντικό ανάστημα που θα τιμήσει ιδιότυπα τα γράμματά μας.

Α. ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗΣ

ΦΙΛΥΡΕΣ: Ερωτικός παλμός από τους πιο συγκινησιακούς. Η ηχητική, εναρ­μονισμένη στη νοητική των λέξεων.

Α. ΠΑΝΩΦΟΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΜΠΡΕΛΑ: Γραφή τρυφερή και πλήρης συναισθηματικών φορτίσεων απο­καλύπτει τις ευαισθησίες και τον πλούσιο εσωτερικό κόσμο του Αγγέλου Δημητρίου αλλά και τις εξάρσεις κι εμπνεύσεις του, μ’ ένα χείμαρρο επιθετικών προσδιορισμών.

ΔΙΑΡΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ Ν. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Με τον τίτλο Σύφλογο και με πρόλογο του Γ. Κ. Ζωγραφάκη ο Άγγελος Δημητρίου δίνει με ποικίλους λυρικούς αναβαθμούς και με μια ειλικρίνεια αισθημάτων, σημαντικές ποιητι­κές εικόνες που με την εκφραστική τους πληρότητα κατακτούν τον αναγνώ­στη.

Μ. ΣΤΑΦΥΛΑΣ

ΔΑΥΛΟΣ: Ερωτική η ποίηση του Α. Δημητρίου. Ο στίχος του ελεύθερος, καλογραμμένος και λυρικός υμνεί τη γυναίκα γεμάτος αίσθημα και τρυφε­ρότητα.

ΠΡΟΟΔΟΣ ΡΟΔΟΥ: Τρυφερότατος ο ποιητής, μπαίνει σ’ ένα χώρο «δύσκολο» γιατί έχουν άλλοι προηγηθεί. Όμως, η συγκίνησή του είναι τέτοια, που δίνει «νέες» μορφές στην έκφραση. Τελικά σε κατακτά. Τα ποιήματα αυτά, είναι από τα ωραιότερα ερωτικά που γράφονται στην εποχή μας. Με γνήσια συγκίνηση, βιωματική θα λέγαμε, με λυρισμό και με πολλή ομορφιά.

Γ. ΜΑΡΤΙΝΗΣ

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΒΕΡΟΙΑΣ: Ο Άγγελος Δημητρίου, γίνεται συνειδητά θεράπων της Αγάπης, όπου απλόχερα δίνεται, σε όσα οι απλοί άνθρωποι φοβούνται να δουν μέσα τους. Γνήσιο παιδί της Μούσας, γνωρίζει εκείνα τα Απολλώνεια κλειδιά για να τραγουδήσει στο αυτί και του πιο ανίδεου από ποίηση «Τα πολύφωνα κύματα της μουσικής». «Μέσα από μυστικά κλειδοκύμβαλα» γίνεται κομιστής μηνυμάτων... Μια ποιητική συλλογή που θυμίζει μεθυστική μελωδία, μια μυσταγωγία, μια ερωτική δημιουργική έκρηξη... Ο ποιητής Άγγελος Δημητρίου με ένα προσωπικό στυλ και ομολογουμένως ξεχωρι­στό ύφος, δίνει στον αναγνώστη την εκδοχή του ερωτισμού στην ποίηση ξεπερνά τα όρια της ποιητικής δημιουργίας και γίνεται λειτουργός της, «γκρεμίζοντας το Φράγμα» που χωρίζει τον ονειρικό κόσμο των ποιητών και της «παραχειμάζουσας Νύχτας» των σύγχρονων ανθρώπων.

Δ. ΚΑΡΑΣΑΒΒΑΣ

ΒΟΡΕΙΟΕΛΛΑΔΙΚΑ: Η ποίηση—κατά κάποιον από τους πολλούς ορισμούς που της έχουν δοθεί—είναι «ο λόγος που πάει να γί­νει τραγούδι».

Κι αν, στον καιρό μας, το πηγαίο τούτο εκφραστικό μέσον, δεν διατη­ρεί σχεδόν κανένα από τα συστατικά εκείνα που αποτελούσαν άλλοτε -α­παρέγκλιτα- τον ποιητικό λόγο και τον υποχρέωναν να φορέσει τον κό­θορνο πολύπλοκων μετρικών και γλωσσικών ρυθμών, έχει μετατραπεί η τονική προσωδία σε μια ευεργετι­κή χαλάρωση που επιτρέπει στον ποιητικό λόγο, όχι βέβαια δήθεν απελευθέρωση από ένα φθαρμένο πα­ρελθόν, αλλά τοποθέτηση του ποιη­τή μπροστά σ’ έναν αισθητικό κόσμο που του επιτρέπει να κινείται ελεύ­θερα στο εκφραστικό κλίμα του ε­λεύθερου στίχου.

Ο Α. Δημητρίου, που ο ποιητικός λόγος του είναι ιδιαίτερα οικείος και ευχάριστα προσιτός, έρχεται σε τού­τη την ποιητική συλλογή του, χάρη σε μια έντονα χαρακτηρι­στική πράξη παρουσίας, να εδραιώ­σει χάρη στη νέα ποιητική συγκομι­δή του, πως ξεχωρίζει από πολλούς συγχρόνους του, γιατί τον διακρίνει αυτό που λεγόταν άλλοτε «πως βρί­σκεται στη μέση του δρόμου μεταξύ ψιθύρου και σιωπής».

Ο λόγος του έχει μια σαγήνη, μια γοητεία που συχνό θυμίζει το γνω­στό στίχο του Βερλαίν: «Ποτέ το χρώμα, μόνο η απόχρωση». Και στην τέχνη των αποχρώσεων, ο Δημη­τρίου ξέρει να κινείται με καταπλη­κτική άνεση.

Με μέσα απλά, δίχως επιτήδευση, κατορθώνει να μας μεταδώσει ένα ι­διόρρυθμο συναίσθημα ρευστότητας όχι μόνο με την κάποια απροσδόκη­τη σύζευξη σπανίων λέξεων και μια χαριτωμένη λεξιθηρία, αλλά και ει­κόνες που αναδύονται με αφρό, θά­λασσα, αμμουδιά, γλάρο, κύματα, νερό, βροχή, φλέβα νερού, δροσοσταλίδες, γελαστά νερά, αείρροο κύ­μα, μας παρασύρουν μαζί με τις α­καθόριστες, δίχως σύνορα μορφές που ανακαλεί ο ποιητής.

Κι όταν δεν υπάρχει τέτοια αναφο­ρά, έχεις το συναίσθημα, εσύ ο ανα­γνώστης, πως γλιστράς ανάμεσα από λεπτοδουλεμένους στίχους, σα να βρίσκεσαι μέσα σε οικείο στοιχείο που δε σε ξενίζει. Το αισθάνεσαι, μά­λιστα, σα κάτι δικό σου που φέρνει στο νου έναν έρωτα που λικνίζεται και μεθά από την ίδια την ηδονή ή ακόμη και την οδύνη.

Μια εκφώνηση λόγου που ο Δημητρίου κατόρθωσε να τον κάνει να μας πείθει για τον εντελώς προσωπι­κό τόνο όπου δονείται η εμπνευσιακή του παλίρροια.

Γ. Κ. ΖΩΓΡΑΦΑΚΗΣ

ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ: Η ποιητική συλλογή Σύφλογο του Α. Δημητρίου είναι αλη­θινά μια λυρική ολοκαύτωση στον ερωτικό βωμό. Από την ακοίμητη φλόγα ενός υψηλού και βαθύτατου έρωτα (τον διαχρονικό έρωτα του άρρενα προς το αιώνιο θήλυ) φωτίζεται ολόκληρη η συλλογή κι ακτινοβολεί έναν υποβλη­τικό ιριδιακό φωτισμό, που εισχωρεί ευφρόσυνα στην ψυχή μας. Οι θυμικές τονικότητες που δεσπόζουν στους στίχους, η συναισθηματική φόρτιση των λέξεων, η διαύγεια των λυρικών συμβολισμών και η εκφραστική εικονοπλασία, δημιουργούν μέσα μας μια ισχυρή συγκινησιακή δόνηση και μια επαναβίωση των ομόλογων ερωτικών συναισθημάτων.

Ι. ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ: Ο Άγγελος Δημητρίου χαλιναγώγησε τα αισθήματά του και μας έδωσε στο Σύφλογο και την αγάπη και τον πόθο, και την ομορφιά των σχέσεων, με μια φυσική απλότητα, που γίνεται ευχάριστα αποδεκτή από τον αναγνώστη, αλλά και με ωραίες εικόνες με πρωτοτυπία και ένταση. «Ακόμα κι όταν δε σ’ αγαπώ /το ξέρεις πως σ’ αγαπώ»—να ένας θαυμάσιος στίχος που πολλοί θα τον ζήλευαν . Ο Άγγελος Δημητρίου καταγράφοντας κάποιες ιδιαίτερης σημασίας στιγμές, κρατάει στο κείμενό του τη γεύση των αισθήσεων και των αισθημάτων, το πάθος εκείνο που μετατρέπεται σε ποίηση που συγκινεί και γοητεύει.

Μ. ΣΤΑΦΥΛΑΣ

ΛΑΡΙΣΑΪΚΗ ΗΧΩ: Με την καινούργια του ποιητική συλλογή ο Άγγελος Δημητρίου μας έδωσε μια καινούργια διάσταση του ταλέντου του. Ένας δέκτης με ευαίσθητες αντένες πάνω στην αγάπη και τη γυναίκα. Ανθρωπο­κεντρική ποίηση. Αξιοζήλευτες συνθέσεις, που προδίδουν την ποιητική του υπόσταση κι υπόληψη, και που δίκαια θαρρώ πολιτογραφήθηκε στον ιερό χώρο της Τέχνης. Ο Α. Δημητρίου αφουγκράζεται με στοχαστική διαύγεια και ψυχική ακμαιότητα, ενδόμυχους ανασασμούς, κι όλα του τα ποιήματα, ύμνος στην αγάπη και τη γυναίκα, σφραγίζονται με υποβλητική ειλικρίνεια. Οι ελεύθεροι στίχοι του, με λυρισμού αποθέματα και αξιοθαύμαστη χάρη στην έκφραση, συγκινούν τον κάθε αναγνώστη.

Τ. ΝΑΤΣΟΥΛΗΣ

Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΣΕΡΡΩΝ: Τρυφερός, λεπτός, λυρικότατος κι ευρηματικός στο λεξιλόγιό του ο ποιητής, χρησιμοποιεί τα ωραιότερα επίθετα και σχή­ματα λόγου για να εκφράσει τον ερωτικό ενθουσιασμό του και τα αισθήματά του στην «Αγαπημένη». Κι αυτά τα αισθήματα βέβαια έχουν ποικίλες διακυ­μάνσεις χαράς, απογοήτευσης, αμφιβολίας και νοσταλγίας. Πάντα όμως ο ποιητής κρατάει την ευγένεια του ύφους, την ευπρέπεια στις εκφράσεις και τη ρομαντική διάθεση, σαν χαρακτηριστικά του προσωπικού του ύφους.

Α. ΤΣΑΚΙΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΟ ΚΟΥΤΙ ΤΗΣ ΠΑΝΔΩΡΑΣ: Ο ' Άγγελος Δημητρίου, άριστος χειριστής του πινέλου και των χρωμάτων καθώς είναι δημιουργεί πίνακες ζωγραφικούς με στίχους, σε σημείο που να νομίζει κανείς πως βλέπει μπροστά του έναν ζωγραφικό πίνακα... Κατορθώνει να μας δώσει μια ποίηση λυρικότατη, με συναισθηματικούς κραδασμούς ολοφάνερους και με στίχους γεμάτους μουσικότητα και ομορφιά. Η ποίηση του ' Αγγέλου Δημητρίου είναι υποβλη­τική και διάφανη όπως η ποίηση του μεγάλου Ινδού Νομπελίστα ποιητή και στοχαστή Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ. Δεν εκχυδαΐζει τη γλώσσα, αντίθετα την ανυψώνει και την εξευγενίζει κάτι που στον τομέα της ερωτικής ποίησης λίγοι μόνο ποιητές το κατορθώνουν, δείχνοντας παράλληλα και την ψυχική ευγένεια και εσωτερική τους καλλιέργεια. Πουθενά δεν θα βρει ο αναγνώ­στης έστω και τον παραμικρό υπαινιγμό, ακόμη κι όταν ασχολείται ο ποιητής με τα διάφορα μέλη του σώματος. Παράλληλα, αν και υπάρχει ταυτότητα ως προς την εξωτερική μορφή, πουθενά δεν συναντά κανείς επανάληψη και χασμωδία. Τα ποιήματα αυτής της συλλογής θα μπορούσε να είναι σελίδες ημερολογίου... Ενα όμως είναι σίγουρο: ότι αποτελούν καρπό γνήσιας εσωτερικής αγωνίας, αγωνίας πνευματικής, προϊόν αυθόρμητης και όχι τεχνικής γραφής και οι στίχοι αυτοί έχουν γραφεί με αίμα ψυχής.

Δ. ΚΑΡΑΜΒΑΛΗΣ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: Κλασική περίπτωση νεοέλληνα ποιητή: Σε ένα βιβλίο κλείνεται όλη η ανησυχία, η επιτηδειότητα και η ιδιοσυγκρασία της ευαίσθητης ελληνικότητας: έρωτας, συγκίνηση, προβληματισμοί, ενόραση, ενατένιση: κι όλα αυτά στο Σύφλογο.

A. ΚΟΑΤΣΙΔΑΣ

ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ: Η ποίηση του Αγγέλου Δημητρίου εκπέμπει μηνύματα αλή­θειας, θερμή, πρωτότυπη έκφραση. Αίσθηση αποκαλυπτική με πολλά στοχα­στικά στοιχεία, που αγγίζουν την πραγματικότητα. Ένα πρωτότυπο ποιητικό κείμενο, αφιερωμένο στην αιώνια αξία του έρωτα.

X. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ: Το πιο δύσκολο είναι να πεις καινούργια πράγματα για το πιο παλιό, το πιο πανανθρώπινο αίσθημα: την αγάπη... Ο Άγγελος Δημη­τρίου έγραψε ερωτική ποίηση πετυχαίνοντας το ακατόρθωτο: να μας δώσει μια δική του εκδοχή όλης αυτής της περίπλοκης όσο και περίφλογης ψυχι­κής κατάστασης. Η επιθυμία του να εκφράσει όλη αυτή την έξαρση τον ώθησε ως τα ακρότατα όρια των εκφραστικών του δυνατοτήτων. Ταυτό­χρονα όμως τον βοήθησε να ψάξει και να βρει μέσα του ένα πλούτο από συναισθήματα, ψυχικές και συναισθηματικές φορτίσεις, εικόνες, ιδέες, λέξεις που όλα μαζί «γέμισαν» τα ποιητικά του δημιουργήματα. Έτσι πέτυχε να διαμορφώσει ένα αρρενωπό όσο και προσωπικό ύφος και ταυτό­χρονα μια δική του γραφή, όπου το αίσθημα και η αγαπημένη γυναίκα, η υλική και η πνευματική υπόσταση του πάθους και της επιθυμίας, η σφοδρή θέληση για ταύτιση της απολυτοποίησης, συνυφαίνονται σ’ αυτήν αρμονικά. Έτσι, το Σύφλογο είναι ένας διπλός ύμνος στην γυναικεία ομορφιά και την αιώνια θηλυκότητα. Με μια λατρευτική λυρική διάθεση ο ποιητής πολιορκεί απ’ όλες τις πλευρές το θέμα του για να του αποσπάσει τις ωραιότερες διατυπώσεις. Η φύση τον βοηθάει και του δανείζει δυνατότητες σύγκρισης. Η φαντασία του τον ωθεί στο όνειρο και την υπεργήινη θεώρηση. Το χοϊκό και το πνευματικό αλληλοαναιρούνται αρμονικά, καταλήγοντας σε όλο περιπάθεια και ειλικρίνεια αποστροφές. Ο ελεύθερος στίχος του, ο συχνά τολμηρός, ο καμιά φορά υπερβολικός, τελικά σε κερδίζει με την αμεσότητά του. Νομίζω πως το Σύφλογο είναι μια κορυφαία δημιουργική στιγμή μέσα στο έργο του Α. Δημητρίου και σαφώς μια πρόοδος που υπόσχεται πολύ περισσότερα.

Ε. ΡΟΖΟΣ

ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Η ποίηση του Αγγέλου Δημητρίου είναι υψηλής ποιότητας και μοιάζει, θα ’λεγα, κάπως με συγκρατημένη, πονεμένη και φιλοσοφημένη φωνή που κρατάει τις αποστάσεις από τις προεκτάσεις. Κινείται μέσα στο κλίμα της αισθαντικότητας. Εκφράζει τις συγκινήσεις του με τον αληθινό ποιητικό λόγο... Κάθε του ποίημα το σφραγίζει η ευαισθησία και η γνησιότητα. Οι εικόνες του, όλες διαλεγμένες, ζυγισμένες, και αρι­στοτεχνικά σμιλεμένες, είναι πολύχρωμες και πολύφωνες. Σε γοητεύουν και σε συγκινούν. Στο βάθος τους, οι στίχοι, έχουν μια χαμηλόφωνη μελω­δία, που τη δέχεσαι, όμοια με ένα ποτήρι δροσερό νερό μέσα στην κάψα του καλοκαιριού. Ο Άγγελος Δημητρίου είναι ένας δυνατός ποιητής με άμετρη ευαισθησία. Είναΐ ένας θαυμάσιος και διαλεχτός τραγουδιστής της αγάπης και του έρωτα, που στοχάζεται πριν ακουστούν στον αγέρα οι μελωδικοί κελαϊδισμοί των στίχων του.

Α. ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΗΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΝΕΥΜΑ: Και με τη συλλογή του αυτή ο Άγγελος Δημητρίου επιβεβαίωσε στο τέλος του περασμένου χρόνου, την αδρή ποιητική του παρουσία. Η έγκυρη κριτική την αποδέχτηκε όχι μόνο με κατάφαση, παρά και με θαυμασμό. Μες από τις σελίδες του, ξετυλίγονται αντίστοιχα υμνητικά για τον έρωτα ποιήματα σε ελεύθερο στίχο και σε «Χάι-Κάι» με λεπτή και τρυφερή εκφραστική ευαισθησία. Σε μορφή και περιεχόμενο, σε ρομαντική διάθεση και υμνητική λατρεία, μοιάζει να συγγενεύει με Πέρσες και Σύριους, Ινδούς και Κινέζους ποιητές. Ο Α. Δημητρίου είναι τροβαδούρος με πολυφωνική κι ευδαίμονη ερωτική στόφα. Ξέχειλο το αίσθημά του χρωμα­τίζει τον κάθε ψαλμό του με αβρότατο κι εκλεπτυσμένο τόνο, στο βωμό του ιδανικού έρωτα... Έχει χαριτωμένες εικόνες, με ακόρεστη δίψα, επίμονη και ιπποτική θα λέγαμε αφοσίωση. Οι στίχοι του ξεχύνονται σαν κανάλια με λαμπίκια νερά και με γλυκούς μελωδικούς κυματισμούς και απαλούς ιριδι­σμούς, ποτίζοντας το δέντρο της αγάπης με την ενόραση, να το υψώσει στους εφτά ουρανούς.

Λ. ΜΑΛΑΜΑΣ

ΕΥΒΟΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ: Ξεκινώντας από τις πρωτεϊκές πηγές, όπου η ποίηση χνωτίζεται με ένα θάμβος μεταφυσικής μνήμης, ο ζωγράφος και ποιητής ' Άγγελος Δημητριού κινούμενος πάνω σ’ ένα βαθύχρονο ιριδι­σμό μουσικής αίσθησης, καταδύεται στο πυρακτωμένο βυθό ενός ηφαι­στείου, δίνει ένα περίγυρο ονειρικό, για να φτάσει ν’ αγγίξει την αποκάλυψη αυτής της ανερμήνευτης σπίθας που ενυπάρχει στην σιωπή της χοϊκής ανθρώπινης καταβολής. Ο Α. Δημητρίου πασχίζει να κάνει νοητό και προ­σπελάσιμο το ερωτικό τοπίο προεκτείνοντας τη διάχυση της ζωής μέσα στο χώρο και το χρόνο. Πρόκειται αναντίρρητα για μια κάθετη εμβάθυνση που ανατέλλει σε ένα μαγικό καθρέπτη γιομάτο υπερβατικά επίπεδα, όπου οι λέξεις αυτονομούνται, ύστερα από κάποια μακρινή κάθαρση, για να δώσουν ένα πεμπτουσιακό αμάλγαμα που να κρατεί εν θερμώ τη δύναμη της πρωτεϊκής εκείνης πηγής που τις καταξιώνει πνευματικά και καλλιτεχνικά.

Κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΗΜΕΡΗΣΙΟΣ ΚΗΡΥΞ: Ο ερωτικός στίχος στο Σύφλογο του Α. Δημητρίου στέκεται προσανατολισμένος στο γνήσιο διαλογισμό και σε μια καθαρή ευαισθησία του εσώτατου. Έτσι η ευλάβεια της σκέψης προέρχεται από την λεπτότητα και την ευγένεια της επικοινωνίας που δεν παραπαίει πρό­σθετα στα καταγραφόμενα... Το λυρικό δεδομένο στηρίζει θετικά την ευρηματικότητα που ξεπερνάει μ άνεση την γνωστή τυποποίηση της ίδιας και όμοιας γενικότερα θεματογραφίας.

Μ. ΠΡΑΤΣΙΚΑΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ:  Προσπαθώντας να απαντήσει στο αιώνιο ερώτημα των ανθρώπων, τι είναι ο έρωτας, ο εκλεκτός ποιητής Άγγελος Δημητρίου αναδύεται και πορεύεται μέσα στις ατραπούς του αισθήματος δίχως τέλος και γεύεται τα παράγωγά του. Άλλοτε μετουσιώνεται στο σύμπαν κι άλλοτε ταυτίζεται με το αίσθημα και φλέγεται για να γίνει στιγμή, χρόνος, αιωνιό­τητα... Στις μικρές ποιητικές φωτιές στο τρίτο μέρος, γνώση, σοφία και στίχος, αδελφώνουν και μας ανυψώνουν σε ανώτερες διαχρονικές πνευμα­τικές σφαίρες, σε μια κίνηση πανδαισίας ύλης και πνεύματος, σε μια συνύ­παρξη, μια αιώνια συμπόρευση.

Ν. ΑΝΩΓΗΣ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ: Ο Άγγελος Δημητρίου παρουσιάζει τα τελευ­ταία χρόνια μια ανοδική πορεία στην ποίηση και στο δοκίμιο. Σε τούτη τη συλλογή του αφήνει την έμπνευσή του ν’ απλωθεί σε στίχους γιομάτους ερωτικό πάθος και λυρισμό. Αυτοί οι απλοί στίχοι είναι ο έρωτας σε όλη του την τρυφερότητα και το μεγαλείο. Υπάρχει μια πλησμονή εύηχων και εκφρα­στικών λέξεων, που προσδίδει στους στίχους κάποιον ιδιαίτερο τόνο και κάποιο μουσικό ρυθμό. Κι ακόμα παρατηρείται μια κατανυκτική λατρεία της ομορφιάς, ανάμικτη με μια πλούσια φαντασία που επιχειρεί μια άνοδο προς το απροσπέλαστο.

Φ. ΤΡΙΑΡΧΗΣ

«ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ: Το ερωτικό θέμα ανήκει στα «αιώνια θέματα» της ποίησης... Η ουσία όμως είναι η εξής: Πώς θα εκφράσει ο ποιητής με «ανανεωμένη μορφή» το υποστασιακό αυτό στοιχείο; Πώς θα κατορθώσει να αποφύγει «κοινούς εκφραστικούς τρόπους» «κοινές εικόνες», «κοινή γλώσσα»; Χωρίς να είμεθα απόλυτοι, θα ήταν δυνατόν ν’ αποφανθούμε έπειτα από την ενδελεχή μελέτη της συλλογής: Ο Άγγελος Δημητρίου κατορθώνει να φέρει εις πέρας τον άθλο αυτόν. Με εικόνες τολμηρές και εκπληκτικές, με πρωτότυπους συμβολισμούς με μια γλώσσα διαποικιλμένη από την πανάρχαια ελληνική παράδοση, προσδίδει μια τέτοια διάσταση, και από την πλευρά του περιεχομένου και από την πλευρά του ύφους στο διαιώνιο αυτό θέμα. Το ερωτικό συναίσθημα εκκαθολικεύεται και αποκτά το εύρος και την εκρηκτικότητα «συμπαντικού στοιχείου». Ο ' Άγγελος Δημη­τρίου κατόρθωσε να υπερβεί τις δυσκολίες και να δώσει μια ανανεωμένη μορφή στο «πανάρχαιο τροπάριο». Του αξίζει ο έπαινος!

Β. ΛΑΖΑΝΑΣ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ (1990-1991): Ένας σύγχρονος δημιουργός που η δυνατή ποιητική του πνοή και οι ποιητικές του πρωτοτυπίες δίνουν τόσην ένταση και τόσην ομορφιά στους στίχους του, που με «το σπαθί του» κερδίζει επάξια μια από τις καλύτερες θέσεις μέσα στη «μαχόμενη ποίηση». Οι αισθηματικές και αισθησιακές κλιμακώσεις του ερωτικού πάθους, ντύνο­νται με μια καταπληκτική ομορφιά. Έχει μια δεξιοτεχνία στην ποίησή του να κρατά πάντα ζωντανό το ερωτικό όνειρο και να περιγράφει συναισθηματικές καταστάσεις με τον πιο θαυμάσιο τρόπο, θα έλεγα, καθαρά γιορταστικά. Οι εικόνες ξεπερνούν σε λάμψη τ’ αστέρια και ο πόθος της αγάπης, το πάθος της αγάπης, παντού κυριαρχούν δίνοντας στους στίχους μια καταπληκτική μαγεία, που ενώνει την ποίηση με την αληθινή ουσία... Είναι ένας ποιητής του παρόντος και του μέλλοντος...

Γ. Κ. ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ

ΑΙΛΙΑΝΟΥ ΕΦΗ: Το Σύφλογο είναι ένας ύμνος στην αγάπη, στο καταλυ­τικό αυτό αίσθημα που αναδύεται «από τον σκοτασμό των κυμάτων» από τα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής, για να βυθιστεί «στην πλησμονή του φωτός» για να γεμίσει ολάκερο το σύμπαν με τη φλόγα της.

ΑΛΜΠΕΡΤΟΥ ΔΩΡΑ: Η ευαισθησία σας εκφρασμένη με έναν έντονο και τελείως προσωπικό λυρισμό ανοίγει κλειστές πτυχές του έρωτα που όντας πολυσήμαντος και ανεξάντλητος αποκαλύπτεται αενάως από την πένα κάθε αληθινού δημιουργού. Στα Χάι-Κάι σας, βρίσκω πως έχετε συλλέξει το απόσταγμα όλων των μύρων του έρωτα.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ ΝΙΚΗ: Μέσα από το ερωτικό αυτό εκρηκτικό, σουρεαλι­στικό ψυχοράγημα διαφαίνεται η αιώνια σύζευξη του ερωτικού λόγου πάθους, με την υπαρξιακή υπόσταση του ανθρωπίνου γένους. Οι λέξεις που εξωστρακίζονται σαν πύρινες γλώσσες αναλώνουν τον Άγγελο Δημητρίου στο βωμό της θυσίας έρωτα. Ο άνθρωπος από φύση του τραγικός έχει ευτυχώς τις όμορφες αυτές οάσεις του έρωτα αγάπης για να μπορεί να ξαποσταίνει και να ξαναγεννιέται.

ΒΟΥΤΣΙΚΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ: Στην ποίηση σας χάρηκα το φως της αγάπης, αυτό το μοναδικό φως της ζωής μας. Το Σύφλογο, τούτο το τρυφερό δημιούργημα για τον έρωτα είναι κάτι το ξεχωριστό.

ΓΚΟΠΗ ΜΑΡΙΑ: Διάβασα, ξαναδιάβασα / το Σύφλογο / τη δεύτερη φορά / για να διαλέξω / μα έφτασα στο τέλος / του βιβλίου σου / κι ούτε μια λέξη του / δεν έμεινε... απ’ έξω.

ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ: Και μόνον ο τίτλος της ποιητικής συλλογής φανερώνει το ερωτικό της τραγούδι ο ’ όλη την κλίμακα του πάθους και του έρωτά της. Τρυφερός, λυρικός, στοχαστικός ο στίχος, ρέει και συγκινεί.

ΖΙΤΣΑΙΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ: Στη θολούρα της σύγχρονης ποιητικής δημιουργίας το Σύφλογο με την πλούσια έμπνευση, την ψυχική δόνηση και τη λυρική έξαρση, έρχεται σαν εαρινό μήνυμα, μυρωμένο από τους ανθούς της αγά­πης, που εξυμνείται σαν η κεντρική, κυρίαρχη νότα της ζωής, στη ροή του χρόνου.

ΚΑΚΛΑΜΑΝΑΚΗ ΡΟΥΛΑ: Τα ποιήματα είναι αυθόρμητα, συναισθηματικά και γεμάτα ανθρωπιά. Η γλώσσα που χρησιμοποιείτε είναι στρωτή και εύπλαστη.

ΚΑΡΤΕΡ ΓΙΩΡΓΟΣ: Χάρηκα ειλικρινά που σας γνώρισα μέσα από το τόσο ευαίσθητο ερωτικό σας Σύφλογο. Σας ευχαριστώ που μου προσφέρατε με τ' αυθεντικό αυτό λυρικό σας πάθος, τη συγκίνηση της ομορφιάς, κάτοπτρο του ευγενικού κόσμου των συναισθημάτων σας.

ΚΙΝΤΖΟΝΙΔΗΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ: Η λαμπρότης των στίχων, η ευγένεια και η συνείδησή σας, επιβάλλουν να σας συγχαρώ. Με τη φλόγα (η πλέον θερμα­ντική) του «Συφλόγου» τήκεται, διασπάται και αποκόπτεται κάθε σχέση σας με «ποιητές» που συχνοαναφέρουν οι κυφωτικοί γνωστοί φιλολογίζοντες...

ΚΟΓΓΙΔΟΥ ΑΛΚΜΗΝΗ: Διαβάζοντας κανείς την ποιητική συλλογή του Αγγέλου Δημητρίου Σύφλογο, αισθάνεται την ατμόσφαιρα του ονείρου, εκεί όπου κατοικεί η ζωή. Τι άλλωστε είναι η ποίηση; Τι άλλο από ζωή; Έτσι καθώς η ευαισθησία του ποιητή δέχεται να τον διαπερνά σ’ όλο το φάσμα με όλες τις εκφάνσεις. Ο έρωτας εδώ προσφέρει την όραση αυτή που συλλαμ­βάνει την λεπτομέρεια με τους ρυθμούς και τους χυμούς της ένθεης ύλης και μέσα από το πρόσωπο της γυναίκας ζητάει το δικό του πρόσωπο, ζητάει τον μύστη του μυστηρίου, τον αγωγό της θείας καταγωγής, του ύπατου προσανατολισμού. Και γίνεται η Ποίηση έκκληση, παράκληση και προσφορά ζωής. Ενωτική ερωτική υπόδειξη.

ΚΟΝΤΟΥ ΝΑΝΑ: Το Σύφλογο είναι ένα ζωντανό ανοιξιάτικο λουλούδι δοσμένο με ειλικρίνεια και ευαισθησία, γραμμένο με λυρισμό, γλυκειά τρυ­φεράδα και ομορφιά απ' τον υπέροχο κόσμο της ψυχής του ποιητή.

ΜΑΥΡΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ: Η ερωτική ποίηση με αξία την αγνότητα, μήτρα κάθε ομορφιάς. Ο Άγγελος Δημητρίου στο Σύφλογο, συφλέγεται από το θείο νόμο του έρωτα, μέσα στο άρωμα της ανωτερότητας του θείου μυστηρίου και με τους κραδασμούς του ερωτικού του ψαλμού συνθέτει ποιητικό για το γυναικείο φύλο τραγούδι, όπου ακτινοβολεί η δύναμη και η ομορφιά των αισθήσεών του.

ΜΟΝΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ: Πολύ μου μίλησε η ποίησή σας, η τόσο ζεστή, αφτιασίδωτη, η ειλικρινής.

ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΜΑΡΙΑ: Η ποίησή σας καθαρά ερωτική, με δύναμη, πάθος και λεκτικό πλούτο, μου άρεσε.

ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ: Διάβασα μ ενδιαφέρον το βιβλίο σας γιατί έχει αυθορμητισμό. Το τραγούδι σας στον έρωτα είναι δοσμένο με ωραίο ποιη­τικό λόγο. Εκφράζει ασταμάτητα μια ερωτική κοσμογονία που σας κατέχει.

ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ ΔΑΝΑΗ: Το Σύφλογο, είναι μια ποίηση ανθρώπινη σε χαμηλούς τόνους, έντονα προσωπική, αλλά που αγγίζει πανανθρώπινα θέματα και προκαλεί συγκίνηση.

ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ: Ωραία ευγενική ερωτική ποίηση...

ΡΩΜΟΥΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ: Στην ποιητική Συλλογή Σύφλογο του Αγγέλου Δημητρίου η ευγένεια, η φαντασία, ο ρεαλισμός, η μουσική, η τέχνη και η τεχνική, η αντίθεση, το πάθος και η λογική, αγκαλιά με την τρυφερότητα, δίνουν νέα διάσταση στη μεγαλοσύνη του ποιητή που μας οδηγεί στην όαση της ποιητικής απόλαυσης με φανταστική έμπνευση και πλούτο εικόνων αλλά και μεστών νοημάτων. Με το Σύφλογο ο ' Άγγελος Δημητρίου καταλαμβά­νει αξιοκρατικά χωρίς ο ίδιος να επιδιώκει κάτι τέτοιο, μία από τις καλλίτερες θέσεις στο χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών το ολιγώτερο της Βορείου Ελλάδος.

ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΠΑΥΛΕΑΣ: Πολύ με συγκινήσατε με την οργιαστική, σφύζουσα, αισθησιακή σας ποίηση και με πείσατε πως η θάλασσα δεν είναι μόνη που μας ξεπλένει από τα κακά, μα και ο έρωτας, αυτό των πόνων μας το νηπενθές το θαυμάσιο.

ΣΕΡΑΜΕΤΗ-ΒΕΙΚΟΥ: Το Σύφλογο είναι ποίηση με θερμά και εκφραστι­κότατα ποιήματα. Ποίηση που με τη θέρμη της αναδίνει πιστά και το ζωγράφο.

ΣΜΥΡΝΙΩΤΗ ΓΟΥΛΑ: Ο Άγγελος Δημητρίου είναι η ποώδης και μαζί σιδερένια ποιητική ιδιοσυγκρασία, που ξέρει να δίνει υπόσταση πνεύματος στο κάθε τι απτό, σχηματοποιώντας αλλού το άπιαστο πόθο, όνειρο, ιδέα. Επί πλέον είναι ο ποιητής που ξέρει να μελοποιεί και να ενορχηστρώνει τους άηχους φθόγγους της έκστασης, εξιδανικεύοντας το συναίσθημα. Και πραγματοποιεί όλα τούτα με σύνεργα, που μόνο αυτός ξέρει να χρησιμο­ποιεί. Ένα από αυτά είναι το σχήμα του λόγου μέσα στο έργο του είναι πληθωρικά διάσπαρτη η λεπτοφυής, σπάνιας ομορφιάς μεταφορά. Ο Α. Δημητρίου είναι ο βαθυνούστατος λυρικός ποιητής, που δημιουργεί ολοζώ­ντανες παραστάσεις αριστουργηματικών χρωματικών συνθέσεων, πάνω στον καμβά της ποιοτικής υπερπαραγωγικής φαντασίας του με λέξεις, από το ανεξάντλητο αποθεματικό του.

ΣΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ: Το Σύφλογο και η Συλφίδα σα λεύτερη κι αυθόρμητη στο μεγαλύτερο ποσοστό της έκφραση, είναι με το λυρισμό της και τη ρέουσα ερωτική της διάθεση, μια ποίηση αξιόλογη που τείνει να κατακτήσει τα παραθετικά της. Αλλά η προσωπική αισθητική σου, που απλώ­νεται και στην τέχνη του χρωστήρα, δείχνει άνθρωπο ικανό, καλλιεργημένο, που πατάει γερά και στο χώρο της Τέχνης, και του στοχασμού. Θερμά σφίγγω το χέρι σου.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ: Χάρηκα το βάθος και την ομορφιά της έμπνευσης, το στέρεο λόγο, και τη λαγαρή σκέψη.

ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ: Ο Άγγελος Δημητρίου είναι σίγουρα ένας ερωτικός ποιητής και το Σύφλογο η καλύτερη στιγμή της ποίησής του. Μέσα στους στίχους του έχει τυλίξει με αραχνοΰφαντα πέπλα την αγαπημένη κι έχει βάλει για στεφάνι στα μυρωμένα της μαλλιά το λιόφωτο... Πολλές φορές οι στίχοι του έχουν κάτι το οικουμενικό γιατί με τρόπο δραματικό γενικεύουν στιγμές που όλοι γεύτηκαν.

ΣΦΑΛΑΓΚΑΚΟΥ ΠΟΠΗ: Ευχαριστώ θερμά για την προσφορά της εκλεκτής ποιητικής σας συλλογής Σύφλογο... Πόσο μεστή από πάθος ασίγαστο και τρυφεράδα είναι η κάθε γραμμή! Είναι μια ποίηση πέρα ως πέρα ερωτική, απόλυτη, γεμάτη λυρισμό και μαγεία, μια ποίηση που δονεί τις ευαίσθητες χορδές κάθε ψυχής. ΓΓ άλλη μια φορά θα σας σφίξω το χέρι για να σας συγχαρώ. Εύχομαι να συνεχίσετε την ανοδική δημιουργική σας πορεία και να μας χαρίσετε και άλλα μεγαλόπνοα ποιητικά έργα.

ΤΕΝΤΑΣ ΝΙΚΟΣ: Φεγγερή ανάμνηση αγάπης σε ονειρικό λημέρι είναι η μυστική ερωτική ποίηση του Αγγέλου Δημητρίου. Είναι ένα ορθρινό μαγιά­τικης αυγής στην τελεστική βακχεία της φύσης...

ΤΖΑΝΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ: Ο έρωτας είναι ένα θέμα που το πήραν στα χέρια τους όλοι όσοι έπιασαν στα χέρια τους μολύβι και πολλοί το κακοποίησαν άσχημα. Εσείς, με το σεβασμό σας στην αγάπη, που βρίσκεται στο βάθος όλων των ανθρώπινων ενεργειών που αξίζουν τον κόπο να γίνονται, και τον ψυχικό σας κόσμο εκφράσατε, και τον έρωτα σεβαστήκατε, και την τέχνη υπηρετή­σατε.

ΤΣΑΤΣΟΥ ΙΩΑΝΝΑ: ...Η ερωτική σας ευαισθησία είναι πλούσια.

ΧΑΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΟΣ: Η καινούργια προσφορά του Α. Δημητρίου είναι μια εύοσμη, ποιητική ανθοδέσμη με 34 λουλούδια από το «περιβόλι της ψυχής του». «Ξεχείλισμα αυθόρμητο». Συνταύτιση νου-καρδιάς. Το αποκορύ­φωμα της δημιουργίας του είναι στο ωραίο δίστιχο: «Μέθεξη κορμιών/σύζευξη ψυχών». Τέλος, η εσωτερική παρόρμηση που δονείται από την μυστική ψυχική χορδή: «Τα λόγια των ματιών/Μυστικοί φθόγγοι...». Συγχαί­ρουμε εγκάρδια τον ποιητή.

G.H. AUFRERE: Ωραία και καλή ποιητική συλλογή το Σύφλογο του Μακεδόνα ποιητή Αγγέλου Δημητρίου που ασφαλώς μπαίνει μέσα στον ποιητικό χώρο απ’ τη μεγάλη πόρτα. Ένας ποιητής, επιτέλους ένας ποιη­τής που δεν ουρλιάζει σε στίχους εμπρηστικούς ή δεν περιπλανάται μέσα σε αερώδεις φιλοσοφικούς στοχασμούς. Γι’ αυτόν η ποίηση δεν έχει παρά ένα όπλο: τον έρωτα. Είναι ένας ύμνος... μια μελωδία που γεννιέται και υψώνεται από το βαθύτατο μέρος του όντος για ν ’ αγκαλιάσει ταυτόχρονα την ομορφιά και την γυναικεία παρουσία, ώσπου να ταυτισθεί απόλυτα μέσα στην αιωνιότητα. Η ποίησή του κυλά σαν το μέλι, ανθίζει σαν ένα λουλούδι, τραγουδά σαν ένας λόγος βυθίζεται και πολλαπλασιάζει το τραγούδι της ώστε, τελικά, να μην είναι παρά η συνείδηση του έρωτα.

 

Avant de t’ avoir aimee

Avant de t'avoir connue, je te connaissais,

Avant de t'avoir aime'e, je t'avais aimee.

Avant de t'avoir touchee, je t'embrassais

Tu as la couleur de mes yeux

Tu as la flamme de mes yeux

Tu as la flamme de mes mains

Le rythme de mon haleine.

Et quand je pose mon coeur

sur ton sein

j'entends les palpitations de ton coeur dans celles de mon coeur.

Avant de t'avoir aimee, je t'aimais.