Το μυστήριο της κάμβριας έκρηξης

Η κάμβρια έκρηξη ήταν ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα στην ιστορία της ζωής…
Πώς συμβαίνει και ξαφνικά εμφανίζονται αυτά τα είδη από το πουθενά;
Και ως ένα μεγάλο βαθμό αυτό παραμένει μυστήριο.

Simon Conway Morris
Σύγχρονος γεωλόγος.

H απουσία απολιθωμάτων της προκαμβριανής περιόδου
είναι το μεγαλύτερο μυστήριο της ιστορίας της ζωής.

G. G. Simpson
Ο μεγαλύτερος παλαιοντολόγος του 20ου αι.

Φαίνεται ότι η ζωή είχε πολλές προελεύσεις.
Το παγκόσμιο δέντρο της ζωής φαίνεται πως δεν είχε μια και μόνο ρίζα.

Malcolm Gordon

 

Υπάρχουν, άραγε, αποδείξεις ότι η ζωή ξεκίνησε από έναν μονοκύτταρο οργανισμό (ή έστω ολίγους μονοκύτταρους), και απ’ αυτόν προήλθαν όλοι οι υπόλοιποι μονοκύτταροι, κι απ’ αυτούς, όλοι οι πολυκύτταροι κι απ’ αυτούς όλη η Φλόρα και η Φάουνα που υπήρξε και υπάρχει σήμερα στη γη;

Ναι, λέγουν και πιστεύουν και ισχυρίζονται οι Δαρβινιστές! Υπάρχουν! Και επικαλούνται τις ομοιότητες του D.N.A. των οργανισμών και, ιδίως, τα απολιθώματα. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι έτσι, και είναι πολύ πιο περίπλοκα και ανατρεπτικά των ισχυρισμών τους.

Και το μεν θέμα της ομοιότητας του DNA και της δομής των κυττάρων όλων των οργανισμών θα το εξετάσουμε μια άλλη φορά, αλλά είναι κάτι που μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Εδώ, θα εστιαστούμε στο κύριο επιχείρημα, στο βαρύ πυροβολικό των αποδείξεων του Δαρβινισμού, που είναι η Παλαιοντολογία.

Τι έχουν να μας πουν τα απολιθώματα που βρέθηκαν στα αρχαιότερα γεωλογικά στρώματα; Αποδεικνύουν μια σταδιακή, βαθμιαία ανέλιξη από τα πρωτόζωα στα μετάζωα; Ας αφήσουμε καλύτερα τον πρωτουργό της θεωρίας, τον Κάρολο Δαρβίνο να μιλήσει επ’ αυτού...

Στο κεφάλαιο του πολύκροτου βιβλίου του Η καταγωγή των ειδών, που φέρει τον τίτλο, Για την ξαφνικη εμφανιση ομαδων συγγενικων ειδων στα πιο χαμηλα γνωστα στρωματα με απολιθωματα, ξεκινά με μια εντυπωσιακή, αποκαλυπτική ομολογία: «Υπάρχει και μια άλλη παρεμφερής δυσκολία, που είναι πολύ πιο σοβαρή. Εννοώ τον τρόπο που ορισμένα είδη, που ανήκουν σε πολλές απ’ τις κύριες υποδιαιρέσεις του ζωικού βασιλείου, εμφανίζονται απότομα στα χαμηλότερα γνωστά πετρώματα που περιέχουν απολιθώματα… Εδώ βρίσκουμε μια τρομερή δυσκολία… Σ’ αυτή την ερώτηση, δηλαδή, γιατί δεν βρίσκουμε πλούσια σε απολιθώματα που ν’ ανήκουν σ’ αυτές τις υποτιθέμενες παλαιότατες περιόδους πριν απ’ την Καμβρία διάπλαση, δεν μπορώ να δώσω ικανοποιητική απάντηση… Η δυσκολία να βρούμε μια εξήγηση είναι πολύ μεγάλη… Η περίπτωση, προς το παρόν, πρέπει να παραμείνει ανεξήγητη και μπορεί να εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σαν ένα ισχυρό επιχείρημα ενάντια στις απόψεις που διατυπώνουμε εδώ». (σελ. 348 επ.)

Προσπαθώντας ο Δαρβίνος να ξεφύγει από τη δυσκολία που ομολογεί, ισχυρίζεται ότι αργότερα μπορεί να βρεθεί εξήγηση, διατυπώνει μια υπόθεση για την οποία παραδέχεται ότι δεν έχουμε κανένα στοιχείο να υποστηρίζουμε πως τα πράγματα ήταν έτσι απ’ την αρχή του κόσμου, και καταλήγει πάλι στο να αναγνωρίσει ότι, οι δυσκολίες που συζητάμε εδώ, μεταξύ των οποίων ο ξαφνικός τρόπος εμφάνισης διαφόρων ομάδων και η πλήρης σχεδόν απουσία, απ’ ό,τι γνωρίζουμε σήμερα, διαπλάσεων πλουσίων σε απολιθώματα κάτω απ’ τα κάμβρια στρώματα, είναι όλες αναμφισβήτητα πολύ σοβαρές. Το βλέπουμε αυτό, συνεχίζει, απ’ το γεγονός ότι οι πιο διακεκριμένοι παλαιοντολόγοι, δηλαδή οι Κυβιέ, Αγκασίζ, Μπαράντ, Πικέ, Φάλκονερ, Ε. Φορμπς κ.τ.λ. κι όλοι οι μεγαλύτεροί μας γεωλόγοι, όπως ο Λάυελ, Μάρτσισον, Σέτζγουϊκ κ.τ.λ., ομόθυμα και συχνά με σφοδρότητα υποστήριξαν το αμετάβλητο των ειδών. Τέλος, ο Δαρβίνος, με λίγες αράδες καταφεύγει στο επιχείρημα της ατέλειας των γεωλογικών αιώνων και της αλλαγής του.

* * *

Ο Δαρβίνος ορθά επισήμανε το πρόβλημα, χωρίς να το επιλύσει, και μετέθεσε την πιθανή λύση του τόσο στο (ατελές) παρελθόν, όσο και στο μέλλον, σε νέες ανακαλύψεις. Ποια είναι η κατάσταση όμως, 150 χρόνια μετά τη δημοσίευση του πολύκροτου βιβλίου του; Έχει αλλάξει τίποτα; Μήπως η Παλαιοντολογία ανακάλυψε νέα στοιχεία που συνηγορούν για τη θεωρία του; Ή μήπως το λεγόμενο μυστήριο της κάμβριας έκρηξης της ζωής, το Ηoly Graal της Παλαιοντολογίας όπως ονομάστηκε, εξακολουθεί να προβληματίζει σοβαρά τους εξελικτικούς οπαδούς του;

Θα αφήσουμε τους ίδιους τους εξελικτικούς (Νέο)Δαρβινιστές να απαντήσουν, διευκρινίζοντας πιο μπροστά, τι σημαίνει αυτή η έκρηξη της κάμβριας ζωής, ή της ζωής στα κάμβρια στρώματα, τα πρώτα στρώματα αντιστοιχούν, σε περίοδο από τον παλαιοζωϊκό ή πρωτο-ζωϊκό αιώνα.

Κανονικά, σύμφωνα με τη θεωρία του Δαρβινισμού, θα έπρεπε στα προ-κάμβρια στρώματα, να βρίσκουμε απολιθώματα ή στοιχεία μονοκύτταρων ή απλών μορφών ζωής και στα κάμβρια λίγες μορφές ζωής, λίγο πιο περίπλοκες από τις πρώτες. Στη συνέχεια πιο περίπλοκες κ.ο.κ. Σα να έχουμε, δηλαδή, έναν κύριο κορμό και κλαδιά…

Αλλά, όμως, συμβαίνει το εξής εκπληκτικό: τα προκάμβρια στρώματα να μην αποκαλύπτουν κανένα ίχνος ζωής, ή ενίοτε, ελαχιστότατα δείγματα απλούστατων απολιθωμάτων, τα δε επόμενα, τα κάμβρια, να αποκαλύπτουν πλήθος απολιθωμάτων οργανισμών πολύπλοκων, με εκπροσώπους από όλα τα κύρια φύλα των ασπονδύλων και με όλους τους εκπροσώπους των φυτών!

Τα κατώτερα καμβριανά στρώματα, περιέχουν λείψανα από μονοκυτταρικά ζώα, αλλά και σπόγγους και κοράλια και ανεμώνες (μερικά απ’ τα οποία έχουν εξαφανιστεί), σαλιγκάρια, οκτάποδες, τριλοβίτες, ζώα όμοια με αστακούς σε χιλιάδες είδη, με μάτια πιο πολύπλοκα και επιδέξια απ’ ότι έχουν τα αρθρόποδα που ζουν σήμερα, και άλλα ασπόνδυλα ζώα όπως βραγχιόποδα, που δεν μπορούν να θεωρηθούν απλά ή πρωτόγονα, με μια θεματική ποικιλία. Κάθε μεγάλο ζωικό φύλο υπάρχει στην κάμβρια περίοδο!

Τώρα, το ζήτημα είναι το εξής: Εάν η εξελικτική θεωρία ήταν ορθή, θα έπρεπε να προηγούνται σειρές από συνεχώς αυξανόμενους προγόνους πριν από την κάμβρια έκρηξη ζωής. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Κι αυτό έρχεται σε ευθεία αντίθεση και σύγκρουση με την εξελικτική θεωρία.

Ας ακούσουμε τι λένε οι παλαιοντολόγοι, πριν δώσουμε το λόγο στον αρχιερέα του Νέο-Δαρβινισμού, Richard Dawkins, που αποφεύγει επιμελώς το πρόβλημα, αλλά όχι και τελείως, γιατί έπρεπε κατά κάποιον τρόπο να το αντιμετωπίσει.

Ο γεωλόγος John Weister παραδέχεται: «Τρία χαρακτηριστικά σηματοδοτούν την κάμβρια έκρηξη από τα υπόλοιπα γεγονότα της ιστορίας της ζωής: Πρώτον, ο αιφνίδιος χαρακτήρας της, δεύτερον, το εύρος των ζωϊκών τύπων που παρήχθησαν (50 διαφορετικοί ζωικοί τύποι, τα λεγόμενα φύλα), και τρίτον, το γεγονός ότι δεν παρήχθησαν καινούργια φύλα από την περίοδο αυτή και μετά. Δεν υπάρχουν μεταβατικές μορφές που να τα συνδέουν, όπως θα ήθελε η Νεοδαρβινική θεωρία» (Signs of Intelligence, 2001, σ. 148).

Ο παλαιοντολόγος Normal Newell του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, σημειώνει: «Ένας αιώνας εντατικής έρευνας για απολιθώματα στα προκαμβριανά γεωλογικά στρώματα λίγο φως έριξε στο πρόβλημα… Διάφορες υπερ-οικογένειες αποτελούμενες από πολλές οικογένειες εμφανίζονται αιφνίδια κοντά στη βάση της καμβριανής περιόδου, άλλες κάπου ψηλότερα στην κατώτερη καμβριανή περίοδο. Από 10 υπερ-οικογένειες τριλοβιτών της κατώτερης καμβριανής περιόδου ούτε ένας απλός πρόγονός τους είναι γνωστός» (Nature of the Fossil RecordProceedings of the American Philosophical Society, 1953, 264 επ. 103).

Ο κορυφαίος εξελικτικός T. M Smith, στο βιβλίο του Η θεωρία της εξέλιξης (1975) σελ. 126, αναγνωρίζει: «Μέχρι πρόσφατα προκαλούσε κάποια αμηχανία στους εξελικτές το γεγονός ότι οι απολιθωμένες μαρτυρίες αρχίζουν αρκετά απότομα στην κατώτερη κάμβριο περίοδο πριν από 600.000.000 χρόνια περίπου…» Στη συνέχεια κάνει λόγο για την ανεύρεση απολιθωμάτων βακτηρίων και κυανοπράσινων φυτών που ανακαλύφτηκαν στα προ-κάμβρια στρώματα, αλλά καταλήγει: «Η ξαφνική εμφάνιση των κυριοτέρων ομάδων των ασπονδύλων πριν από 600.000.000 χρόνια, εξακολουθεί να απαιτεί εξηγήσεις».

Ο καθηγητής G. A. Kerkut στο ενδιαφέρον βιβλίο του The Implications of Evolution (1960) παρατηρεί: «Το μόνο πράγμα που είναι βέβαιο είναι ότι επί του παρόντος δεν ξέρουμε εάν υπάρχει τέτοια σχέση (μεταξύ πρωτοζώων και μεταζώων).

Κάτι ανάλογο μας λέει και ο Γάλλος ζωολόγος Pierre-Paul Grassé: «A priori, από μιας εξαρχής, το έμβιο ον υπήρξε αναγκαστικά σύνθετο πράγμα που, ως ένα σημείο, έρχεται σε αντίθεση με την υποτιθέμενη βαθμιαία εκμόρφωση της «ζωντανής ύλης» που φαντάζονται οι βιοχημικοί… Έπειτα δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι τα πολυκύτταρα ζώα είναι τέκνα των πρωτόζωων. Καμία μεταβατική μορφή, παρά τις εξονυχιστικές έρευνες, δεν μπόρεσε να βρεθεί στο ενδιάμεσο των σημερινών πρωτοζώων και μεταζώων. βαθύ χάσμα τα χωρίζει…» (Εσύ ο μικρούλης Θεός, 1971, σελ. 106, 110).

Μια μεταβολή, λοιπόν, μονοκυττάρων πρωτοζωϊκών οργανισμών σε πολυκύτταρα μετάζωα, όπως το θέλει ο Δαρβινισμός, δεν τεκμηριώνεται από την παλαιοντολογία. «Μετάζωα σε πετρώματα της αναμφισβήτητης πρωτοζωϊκής (προκάμβριας) ή παλαιοτέρων εποχών, δεν υπάρχουν», τονίζει και ο Dr. Preston Cloud. «Τα καμβριανά απολιθώματα ζώων… δεν είναι κατάλοιπα πρωτόζωων οργανισμών… Οι τριλοβίτες είναι υψηλής οργάνωσης σύνθετα αρθρόποδα… Άλλα απολιθώματα δείχνουν ότι, όλα τα κύρια φύλα ζώων που κατοικούν σήμερα στον κόσμο υπήρχαν από την αρχή της καμβριανής περιόδου. Κανένα απ΄ αυτά τα όντα δεν στέκονταν κοντά οπουδήποτε, στη βάση της εξελικτικής κλίμακας, και δεν παρέχουν καμιά απόδειξη όσον αφορά στη φύση των πρώτων ζωντανών όντων» παραδέχεται ο J. Marvin Weller στο The Course of Evolution (1969). Και ο Daniel Axelrod ομολογεί: «Ένα από τα κύρια άλυτα προβλήματα της γεωλογίας και εξέλιξης είναι η ύπαρξη πολυποίκιλων και πολυκυτταρικών θαλασσίων ασπόνδυλων στα πετρώματα της κατώτερης καμβριανής εποχής σε όλες τις ηπείρους και η απουσία τους σε πετρώματα παλαιοτέρων εποχών… Όταν στρεφόμεθα στην εξέταση των προκαμβριακών πετρωμάτων για τους προδρόμους των αρχικών αυτών καμβριανών απολιθωμάτων, δε βρίσκονται πουθενά» (Early Cambrian Marinefauna, Science 1958, σελ. 128).

Επίσης ο παλαιοντολόγος Alfred S. Romer, σχολιάζοντας τη δυσκολία αυτή του Δαρβίνου, έγραψε: «Κάτω από αυτή (την κάμβρια περίοδο), υπάρχουν ιζήματα τεράστιου πάχους, στα οποία θα περιμέναμε να βρεθούν πρόγονοι των καμβρίων μορφών. Αλλά δεν τους βρίσκουμε. αυτά τα παλιότερα στρώματα είναι σχεδόν γυμνά από ένδειξη ζωής και θα μπορούσαμε δικαιολογημένα να πούμε ότι η γενική εικόνα είναι συνεπής, με την ιδέα μια ειδικής δημιουργίας στην αρχή της κάμβριας περιόδου. Στο ερώτημα γιατί δεν βρίσκουμε πλούσια απολιθωματοφόρα ιζήματα που να ανήκουν σε αυτές τις υποτιθέμενες αρχαιότερες περιόδους πριν από την κάμβρια εποχή, είπε ο Δαρβίνος: «Δεν μπορώ να δώσω ικανοποιητική απάντηση». Ούτε και εμείς μπορούμε σήμερα.

Οι εξελικτικοί οπαδοί του Δαρβίνου, ακολουθώντας τον πάτρωνά τους, ανέπτυξαν διάφορες θεωρίες για την εξήγηση του φαινομένου που ανατρέπει άρδην τη θεωρία τους. Όπως ότι: τα προκαμβριανά πετρώματα αλλοιώθηκαν πολύ από την θερμότητα και την πίεση, και έτσι, δεν διατήρησαν απολιθώματα, ότι δεν υπήρχαν πετρώματα στις ρηχές θάλασσες για να διατηρηθούν τα απολιθώματα, ή ότι οι προκαμβριανοί οργανισμοί ήταν πολύ μικροί και μαλακοί για να αφήσουν ευδιάκριτα υπολείμματα, δεν είχαν διατηρήσιμους σκελετούς κ.λπ.

Οι εξηγήσεις αυτές δεν ικανοποιούν την πλειοψηφία των παλαιοντολόγων, οι οποίοι παρατηρούν ότι, εάν ήταν αληθινές, ο αριθμός των απολιθωμάτων στην προκάμβρια περίοδο θα έπρεπε, μειωμένος έστω, να υπήρχε σε προγονικές μορφές και, ακόμη, ότι τα εξωσκέλετα ζώα της κάμβριου, δεν στερούνταν ασβεστίου, για ισχυροποίηση και σκλήρυνσή τους. Άλλοι πάλι, μίλησαν για «εκρηκτική εξέλιξη» και «στάση», αλλά μια τέτοια άποψη, λίγο διαφέρει από την έννοια της απότομης, ξαφνικής εμφάνισης ζωής, μέσω δημιουργίας.

Αυτές οι εξηγήσεις, δεν πείθουν ούτε τους ίδιους τους εξελικτικούς που κατά καιρούς ομολογούν: «Κανένα από αυτά τα επιχειρήματα δεν ισχύει… Οι γεωλόγοι έχουν ανακαλύψει πολλά αναλλοίωτα προκάμβρια ιζήματα και αυτά δεν περιέχουν απολιθώματα πολύπλοκων οργανισμών… Από την αρχή της κάμβριας περιόδου και για περίοδο 40.000.000 ετών περίπου, όλες οι μεγάλες ομάδες των ασπόνδυλων που ανέπτυξαν σκελετό έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση με την πιο θεαματική έξαρση ποικιλίας που έχει σημειωθεί ποτέ στον πλανήτη μας». Τα λόγια αυτά ανήκουν στους μεγάλους εξελικτικούς Salvador Edward Luria, Stephen Jay Gould, Sam Singer, στο βιβλίο τους A View of Life (Μια άποψη της ζωής, σελ. 649, 651).

Τελικά, βλέπουμε ότι, οι ισχυρισμοί των Δαρβινιστών είναι τελείως ανίσχυροι και ερχόμενοι στον Richard Dawkins, τον αρχιερέα του Νεο-Δαρβινισμού, παρατηρούμε ότι προσπαθεί να ξεφύγει από την ανυπέρβλητη δυσκολία λέγοντας ότι: «Βρίσκουμε όλους αυτούς τους οργανισμούς (της κάμβριας περιόδου) σε ένα προχωρημένο στάδιο εξέλιξης από τον πρώτο χρόνο της εμφάνισής τους. Μοιάζει σα να φυτεύτηκαν εκεί, χωρίς καμιά εξελικτική ιστορία. Δε χρειάζεται να πούμε ότι αυτή η εμφάνιση της ξαφνικής εμφύτευσης, έχει προκαλέσει ευχαρίστηση στους δημιουργιστές».

Μπροστά στην προφανή δυσκολία, ο Richard Dawkins, αντικρούει πρύμνα. Ισχυρίστηκε αργότερα, ότι η παραπάνω δήλωσή του, θα πρέπει να εκληφθεί μεταφορικά, όχι κατά γράμμα, όταν τα λόγια του τονίστηκαν από τους αντιπάλους του. Σε τελευταία ανάλυση, μιλάει όπως και ο πατρωνάς του, ο Κάρολος Δαρβίνος, για την ατέλεια των στρωμάτων και της απολιθωματοποίησης: «Μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό πτωμάτων απολιθώνονται, και είμαστε τυχεροί που διαθέτουμε έστω και τα υπάρχοντα ενδιάμεσα απολιθώματα. Θα μπορούσαμε κάλλιστα να μην έχουμε καθόλου απολιθώματα…» Άλλά τότε, ποια είναι η άμεση απόδειξη για την περίφημη εξέλιξη των ειδών;

Με άλλα λόγια, δηλαδή, κατά τον Dawkins, εάν τα απολιθώματα εναρμονίζονται με την εξελικτική θεωρία, τότε τα προσμετρούμε στη θετική απόδειξη και τα προβάλλουμε. Αλλιώς, εάν δεν εναρμονίζονται, τότε θεωρείται αρνητικό στοιχείο και παραβλέπεται ή αποσιωπάται… Κι όλο αυτό, θεωρείται επιστήμη, επιστημονική λογική, και μέθοδος.

Ο Dawkins έχει και ένα τελευταίο επιχείρημα—την άγνοια. «Η παραδοχή της άγνοιας και η προσωρινή αμηχανία αποτελούν ζωτικούς παράγοντες για την καλή επιστήμη» (σελ. 152, 153).

* * *

Έτσι, τελικά, φαίνεται καθ’ ομολογίαν εξελικτικών και μη, ότι τα παλαιοντολογικά ευρήματα συνηγορούν μάλλον για δημιουργική πράξη, παρά για βαθμιαία εξελικτική πορεία. Ο ζωολόγος Harold G. Coffin είναι σαφής: «Αν η προοδευτική εξέλιξη από απλές σε πολύπλοκες μορφές είναι σωστή, θα έπρεπε να βρεθούν οι πρόγονοι αυτών των πλήρως ανεπτυγμένων ζωντανών όντων στην κάμβρια εποχή. αλλά δεν έχουν βρεθεί. και οι επιστήμονες παραδέχονται ότι υπάρχει μικρή ελπίδα να βρεθούν ποτέ». Σύμφωνα με τον Coffin «η θεωρία για μια ξαφνική δημιουργική πράξη ταιριάζει καλύτερα στο υπό εξήγηση φαινόμενο».

Και ο βιοχημικός D. B. Gower εξαναγκάζεται από τα γεγονότα να παραδεχτεί κάτι που για τους Δαρβινιστές και Νέο-Δαρβινιστές είναι οχληρό και ανάθεμα: «Στα παλιότερα πετρώματα δεν βρίσκουμε μια σειρά απολιθωμάτων που να καλύπτουν τις βαθμιαίες αλλαγές από τα πιο πρωτόγονα πλάσματα σε ανεπτυγμένες μορφές, αλλά μάλλον στα πιο παλιά πετρώματα εμφανίστηκαν ξαφνικά τα αναπτυγμένα είδη. Μεταξύ όλων των ειδών δεν υπήρχαν καθόλου ενδιάμεσα απολιθώματα… Η ιστορία των απολιθωμάτων συμφωνεί με την αφήγηση της Γένεσης. «δημιουργία–όχι βαθμιαία εξέλιξη», λένε τα απολιθώματα. Και αυτό είναι κάτι, που αναγκάζει τους εξελικτικούς να ομολογήσουν ότι, η ωραία τους θεωρία καθώς συναντά τα άσχημα γεγονότα αυτοδια-ψεύδεται από τα γεγονότα.

Αλλά στο θέμα της μαρτυρίας της Παλαιοντολογίας θα επανέλθουμε. Αξίζει τον κόπο. Γιατί απ’ αυτήν προέρχεται η μεγαλύτερη διάψευση του Νεο-Δαρβινισμού.

Οι πιο πρόσφατες αναρτήσεις