Ο Δ. Τσινικόπουλος επισημαίνει τις κυριότερες αιτιάσεις του Νίτσε κατά της χριστιανικής πίστης και απαντά σε καθεμία από αυτές με γνώση των βιβλικών κειμένων.
Ο ερευνητής, ποιητής, διηγηματογράφος και δοκιμιογράφος δικηγόρος Δημήτρης Τσινικόπουλος, που έχει δημοσιεύσει αξιολογότατα κείμενα με θέματα απολογητικής της χριστιανικής πίστης και προβληματισμού γύρω από μεταφυσικά και ιστορικο-κοινωνικά ζητήματα, αποφάσισε να καταπιαστεί με τον αντιχριστιανισμό του Γερμανού στοχαστή Φρίντριχ Νίτσε (Friedrich Nietzsche).
Έχοντας διαβάσει τόσο τα έργα του Νίτσε όσο και πολλές από τις μελέτες που έχουν γραφεί γι’ αυτόν, ο συγγραφέας προσπαθεί να κατανοήσει και να ερμηνεύσει την αρνητική στάση του Γερμανού στοχαστή απέναντι στον Θεό της Βίβλου, στον Χριστό και στη χριστιανική πίστη. Παράλληλα επιχειρεί να απαντήσει στην αρνητική κριτική του Νίτσε με στέρεα επιχειρήματα, τεκμηριωμένα από ιστορικά και επιστημονικά δεδομένα.
Ο συγγραφέας απαντά συστηματικά σε όλες τις σχετικές θέσεις του Νίτσε, οι οποίες στην πραγματικότητα ήταν υποκειμενικές ψυχολογικές αναλύσεις, που εκφράζονταν συνοπτικά με αυθαίρετους αφορισμούς, βασισμένους στο ιδανικό του υπερανθρώπου, που επιβάλλεται εγωιστικά ασκώντας τη δύναμή του με τη βία. Το ιδανικό αυτό ήταν φυσικό να έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις αρετές τις οποίες δίδαξε και εξύψωσε ο Ιησούς Χριστός: την αγάπη, την ταπεινοφροσύνη, την αλληλεγγύη, τη φιλευσπλαχνία και την αυτοθυσία.
Ο κ. Τσινικόπουλος επισημαίνει τις κυριότερες αιτιάσεις του Νίτσε κατά της χριστιανικής πίστης και απαντά σε καθεμία από αυτές με γνώση των βιβλικών κειμένων, των ιστορικών δεδομένων και των αρχαιολογικών ευρημάτων. Αντικρούει με στέρεα τεκμηρίωση την άποψη ότι ο Χριστιανισμός είναι η θρησκεία των αδύναμων, ότι έχει την ηθική των σκλάβων, ότι έχει φανταστικό υπόβαθρο, ότι είναι προϊόν εκδίκησης του εβραϊκού λαού, ότι βασίζεται σε μια Βίβλο χαλκευμένη και σε Ευαγγέλια παραποιημένα.
Εξετάζει επίσης την αντίληψη του Νίτσε για τον Θεό, για τον Ιησού Χριστό, για τον απόστολο Παύλο, για το Ευαγγέλιο και για την πίστη, εντοπίζοντας τα σημεία στα οποία οι θέσεις του Γερμανού στοχαστή είναι επηρεασμένες από το ιδανικό του υπερανθρώπου, από την αποστροφή του προς μια αντίληψη ευθύγραμμης πορείας του χρόνου, αλλά και από την εμπάθεια και το μίσος του προς την ιδέα ενός Θεού που έχει ταυτόχρονα χαρακτηριστικά αγάπης και δικαιοσύνης.
Ακολουθεί μια προσπάθεια ερμηνείας της αρνητικής αυτής στάσης του Νίτσε απέναντι στον Θεό και τη χριστιανική πίστη. Τονίζεται ο ρόλος που έπαιξε η αυστηρή θρησκευτική διαπαιδαγώγηση που είχε στην παιδική του ηλικία ως γιος Λουθηρανού ιερέα, καθώς και η διαπίστωσή του ότι μεγάλο μέρος του χριστιανικού κόσμου ζει υποκριτικά, χωρίς να εφαρμόζει στην καθημερινή πράξη τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού, γεγονός που τον έκανε να συγχέει τον γνήσιο αρχέγονο χριστιανισμό με το συχνά διεφθαρμένο «χριστιανικό» ιερατείο της εποχής του. Σε αυτά προστέθηκε και η αρρώστια του, που είχε από τη νεανική του ηλικία, με αποτέλεσμα υπερβολική διέγερση και ένταση, που τον οδηγούσε σε μεγαληγορία και μεγαλομανία, η οποία κατέληξε σε παράνοια κατά τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής του.
Η μελέτη ολοκληρώνεται με μια ανθολόγηση κρίσεων για τον Νίτσε από 15 αξιόλογους σύγχρονους στοχαστές και βιογράφους του, από μια συλλογή από 53 ρηξικέλευθους αφορισμούς του Γερμανού στοχαστή, καθώς και από μια αξιόλογη βιβλιογραφία, η αξιοποίηση της οποίας φαίνεται και στον μεγάλο αριθμό σημειώσεων που τεκμηριώνουν την επιχειρηματολογία του συγγραφέα.
Το βιβλίο αυτό του Δημήτρη Τσινικόπουλου είναι μια συνοπτική, συγκροτημένη και πειστική μελέτη, που αποτελεί αυτό ακριβώς που λέει ο υπότιτλος του εξωφύλλου: «Κριτική σε μια... κριτική».
Δημήτριος Α. Χρηστίδης
Ομότιμος καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας ΑΠΘ