Αν υπάρχει κάτι που απασχόλησε τη διεθνή κοινή γνώμη το περασμένο έτος, εκτός φυσικά, από τις φυσικές καταστροφές κι ιδίως εκείνη του τυφώνα Κατρίνα, και εξακολουθεί ν’ απασχολεί ακόμη, είναι ασφαλώς η παλιά διαμάχη μεταξύ των εξελικτικών και των δημιουργιστών η οποία ξαναφούντωσε πρόσφατα με την θεωρία του «ευφυούς σχεδίου» (Intelligent Design). Την θεωρία αυτή εισηγήθηκε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζωρτζ Μπους να διδάσκεται στα σχολεία, ως ισοδύναμη ή εναλλακτική με την θεωρία της εξελίξεως, γνωστή περισσότερο ως θεωρία του Δαρβίνου.
Το θέμα έφθασε μάλιστα ν’ απασχολήσει και τη δικαιοσύνη στην Αμερική, γιατί οι οπαδοί του εξελικτισμού προσέφυγαν στη δικαιοσύνη, όταν μετά από επιμονή κάποιων γονέων να διδάσκεται στα σχολεία και η διδασκαλία του «ευφυούς σχεδίου», η εκπαιδευτική επιθεώρηση του Ντόβερ της Πενσυλβανίας, την έβαλε μέσα στην διδακτέα ύλη με το σκεπτικό ότι ο δαρβινισμός είναι μια θεωρία με «ανεξήγητα κενά».
Το δικαστήριο με μια απόφαση 139 σελίδων κήρυξε αντισυνταγματική τη διδασκαλία του «ευφυούς σχεδίου», και κατέληξε ότι, μπορεί να συζητιέται, αλλά εκτός σχολείου, γιατί η διδασκαλία αυτή είναι θρησκεία, όχι επιστήμη, κι έτσι παραβιάζεται η αρχή του διαχωρισμού κράτους και εκκλησίας.
Το περιστατικό αυτό, επανέφερε στη μνήμη πολλών, την πολύκροτη «δίκη των πιθήκων» που έγινε το 1925 στην πολιτεία του Τενεσί, κατά την οποία καταδικάστηκε με πρόστιμο 100 δολαρίων, ο καθηγητής της βιολογίας Τζoν Σκόουπς, επειδή δίδασκε στους μαθητές του το δαρβινισμό, θεωρία που τότε ήταν απαγορευμένη από την πολιτειακή νομοθεσία. Η ποινή βέβαια, ακυρώθηκε αργότερα από το Ανώτατο δικαστήριο, αλλά ο απαγορευτικός νόμος διδασκαλίας του δαρβινισμού ίσχυε μέχρι το 1967!
Τα γεγονότα αυτά, προκαλούν μια σειρά από ερωτήματα γύρω απ’ το όλο θέμα, μια και όπως φαίνεται δεν πρόκειται ο θόρυβος να κοπάσει και στο μέλλον, αφού και οι δύο πλευρές φέρονται ανυποχώρητες στις θέσεις τους. Δημιουργιστές και εξελικτικοί ακόνισαν για ακόμη μια φορά τα μαχαίρια τους, και πήραν θέσεις μάχης, αφού οι συντηρητικοί χριστιανοί και οι φονταμεναλιστές στην Αμερική είναι κάμποσα εκατομμύρια και επηρεάζουν τα αποτελέσματα εκλογών, όπως έγινε πρόσφατα με τις εκλογές του 2004 στις ΗΠΑ.
Τα σπουδαιότερα ερωτήματα που δημιουργούνται στη διάνοια ενός παρατηρητή, είναι τα επόμενα: Γιατί έχει ξεσπάσει ένας τέτοιος πόλεμος γύρω απ’ το θέμα αυτό, αφού η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει αποδεχτεί τη θεωρία του Δαρβίνου εδώ και χρόνια σαν τη μόνη ορθή επιστημονική λύση;
Υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα για μια αναθεώρηση της δαρβινικής θεωρίας; Είναι ο δαρβινισμός ή ο εξελικτισμός, αναμφισβήτητη επιστήμη, ή είναι μια φιλοσοφία και ερμηνεία της φύσης; Ταυτίζεται ο «φονταμενταλιστικός δημιουργισμός» με τους οπαδούς του «ευφυούς σχεδίου»; Μπορεί η επιστήμη ν’ αποκλείσει τη θεωρία της δημιουργίας του κόσμου από έναν Θεό-Δημιουργό;
Η επανάσταση του Δαρβίνου
Κατ’ αρχάς, ο αναγνώστης θα πρέπει να ’χει υπόψη του, ότι η θεωρία του «ευφυούς σχεδίου», είναι βεβαίως, μια άλλη παραλλαγή της απόψεως περί δημιουργίας του κόσμου και του ανθρώπου από υπέρτατο ον. Μια διδασκαλία, που δίδασκαν ανέκαθεν όλες οι μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες. Ακόμα θα πρέπει εδώ να θυμηθούμε ότι και μερικοί σπουδαίοι Έλληνες φιλόσοφοι (Θαλής, Πυθαγόρας, Ξενοφάνης, Αναξαγόρας, Σωκράτης, Αριστοτέλης κ.ά.) πίστευαν σε Θεό-Δημιουργό. Η δημιουργία, είναι μια φιλοσοφία ή ερμηνεία του κόσμου και του φαινομένου της ζωής, που γίνεται με βάση τη λογική, την παρατήρηση, αλλά και την πίστη. Έτσι, σαν τέτοια, φαίνεται ότι δεν εμπίπτει στο χώρο της επιστήμης. Υποστηρίζει ότι η ζωή είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο και η τύχη ή η φυσική επιλογή (ή ο συνδυασμός και των δύο), είναι ανίκανες να εξηγήσουν την προέλευση όσο και την πολυπλοκότητα της ζωής. Γι’ αυτό πρέπει ν’ αποδοθούν στην παρέμβαση εξωκοσμικού Θεού-Δημιουργού.
Αυτές βέβαια οι θέσεις είναι γνωστές από παλιά. Απλά, τώρα, με την αποκωδικοποίηση του DNA, την ανάγνωση του γονιδιώματος, και με τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις, φάνηκαν περισσότερο μερικά σοβαρά κενά και ελλείψεις του εξελικτισμού, που τις είχε επισημάνει ακόμα και ο ίδιος ο ιδρυτής του Δαρβινισμού, ο Κάρολος Δαρβίνος (1809-1892).
Ο Δαρβίνος ήξερε ότι η θεωρία του ήταν όχι μόνον αντι-τελολογική και αντι-υπερφυσική, αλλά κατ’ ουσίαν υλιστική θεωρία, αφού δεν δεχότανε την παρέμβαση θείας εξωκοσμικής δύναμης στο μηχανισμό της εξέλιξης των ειδών, από το κατώτερο στο ανώτερο. Στο περίφημο βιβλίο του Περί καταγωγής των ειδών (1859), ο Δαρβίνος προσπαθώντας να ερμηνεύσει την εμφάνιση του πλήθους των ειδών στη γη, υποστήριξε ότι ο θεός εμφύσησε τη ζωή σε μία ή σε λίγες πρωτόγονες μορφές, και απ’ αυτές εξελικτικά με τον αγώνα περί υπάρξεως και ιδίως, με τη φυσική επιλογή, βαθμιαία, προήλθαν όλες οι άλλες που υπάρχουν σήμερα μέσα σ’ ένα διάστημα εκατομμυρίων ετών. Αργότερα, με το Η καταγωγή του ανθρώπου και η σεξουαλική επιλογή, εφάρμοσε τις ίδιες αρχές και στον άνθρωπο, υποστηρίζοντας την καταγωγή του απ’ τα πρωτεύοντα. Αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες και τις ελλείψεις της θεωρίας του έγραψε: «Παραδέχομαι, όμως τώρα (…) ότι στις πρώτες εκδόσεις του έργου μου Η καταγωγή των ειδών, είχα ίσως αποδώσει υπερβολική σημασία στο ρόλο της φυσικής επιλογής ή της επιβίωσης του ικανοτέρου… Ελπίζω τουλάχιστο πως προσέφερα κάποια υπηρεσία, συμβάλλοντας στο ν’ ανατραπεί το δόγμα της ξέχωρης δημιουργίας ειδών» (Η καταγωγή του ανθρώπου, σελ. 67, 68).
Ο Δαρβίνος παραδέχτηκε, επίσης, ότι οι μεγάλοι φυσιοδίφες όλων των εποχών πίστευαν στην ύπαρξη θεού, αλλά ο ίδιος καίτοι προοριζότανε για κληρικό μετά το περίφημο ταξίδι του με το ιστιοφόρο Μπιγκλ στα νησιά Γκαλάπαγκος, κατέληξε αγνωστικιστής και άπιστος σε σχέση με τη χριστιανική θρησκεία, εξ’ αιτίας της μεγάλης υποκρισίας του κλήρου, της διαμάχης χριστιανικών φατριών μεταξύ τους, και της αδυναμίας του, να συλλάβει το υπερφυσικό (θαύμα). Και την ύπαρξη του κακού στον κόσμο.
Ο Δαρβίνος είχε σαφή επίγνωση των δυσκολιών της θεωρίας του. Γι’ αυτό και κατέφευγε σε υποθετικές εκφράσεις του τύπου: «ας υποθέσουμε, ίσως, πιθανόν, θα μπορούσε να, μου φαίνεται, κ.ά.». Χαρακτηριστικό είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Η καταγωγή του ανθρώπου (σελ. 188) «…Τους πρώτους προγόνους των σπονδυλωτών αποτέλεσε πιθανόν μια ομάδα θαλάσσια ζώα… Απ’ τα ζώα τούτα ίσως Να ’χε παραχθεί μια ομάδα ψάρια… που με τη σειρά της θα πρέπει να… φανταζόμαστε! (έκφραση στο πρωτότυπο) κ.λπ. Ιδιαίτερα απασχόλησε τον Δαρβίνο η πολυπλοκότητα των διαφόρων οργάνων των οργανισμών, το ζωικό ένστιχτο, και, κυρίως, η έλλειψη ενδιάμεσων μορφών-»συνδετικών κρίκων», μεταξύ των ειδών και των ομάδων του ζωικού βασιλείου, που τις απέδωσε στην έλλειψη των απολιθωμάτων, ή στις «σχισμένες σελίδες του γεωλογικού βιβλίου», ελπίζοντας ότι στο μέλλον θα επαληθευόταν από περισσότερα παλαιοντολογικά ευρήματα. Πράγμα που βέβαια, μέχρι σήμερα δεν έγινε, γιατί οι ελλείποντες κρίκοι παραμένουν ελλείποντες, και το περίφημο μυστήριο των «καμβριανών απολιθωμάτων» που ο ίδιος επεσήμανε, παραμένει μυστήριο….
Ο δαρβινισμός πέρασε μια ισχυρότατη κρίση γύρω στις αρχές του 20ου αι. μετά την ανακάλυψη των νόμων της κληρονομικότητας του Μέντελ τους οποίους σαφώς αγνοούσε ο Δαρβίνος, ώσπου, κάποιοι νεο-δαρβινιστές, κατάφεραν να κάνουν όχι μόνο συνδιαλλαγή μεταξύ νόμων κληρονομικότητας και δαρβινισμού, αλλά να περάσουν στο στάδιο της αντεπίθεσης με τη «θεωρία των μεταλλάξεων», και του συνδυασμού φυσικής επιλογής, τύχης και μεταλλάξεων. Αυτή είναι και η κρατούσα θεωρία σήμερα, που δίνει έμφαση στα οικοσυστήματα και στη βιοποικιλότητα για να ερμηνεύσει την εξέλιξη.
Στο νεοδαρβινισμό, ο θεός του Δαρβίνου που εμφύσησε λίγες μορφές ζωής, παραμερίστηκε τελείως. Είναι ένας αχρείαστος θεός, ένας «φανταστικός φίλος», όπως τον αποκάλεσε πρόσφατα, ο πιο γνωστός νεοδαρβινιστής ο Ρίτσαρντ Ντόκινς, χαρακτηρίζοντας τη θρησκεία «μολυσματικό ιό». Η ζωή προήλθε από τυχαίες χημικές διαδικασίες, αυτομάτως, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Βέβαια, πολύ πριν, την εξελικτική θεωρία την μετέτρεψαν σε «δόγμα» και σε όπλο επιθετικό οι θιασώτες του Δαρβίνου, Τ. Χ. Χάξλευ, Ε. Χαίκελ και άλλοι, καταπολεμώντας τις παλαιάς κοπής θρησκευτικές διδασκαλίες της καθολικής εκκλησίας.
Έτσι, μετά από 150 χρόνια εξελικτικής διδασκαλίας στα σχολεία και ιδιαίτερα στα πανεπιστήμια, στις φυσικές επιστήμες, και εδραίωσής της, φαίνεται σήμερα τελείως αναχρονιστικό και ίσως κωμικό ή γραφικό, το να θέλει κανείς να αμφισβητήσει τα θεμέλια και τα προπύργια του εξελικτισμού, και να θέτει εξ’ αρχής θέματα δημιουργίας του κόσμου, όπως κάνουν οι οπαδοί του ευφυούς σχεδίου.
Μόνο που τα πράγματα και τα γεγονότα δεν είναι ασφαλώς ούτε απλά ούτε εύκολα σε ένα τέτοιο μεγάλο και επίμαχο θέμα. Ο Δαρβίνος αναγνώρισε με μετριοφροσύνη «ότι είναι αδύνατον να λύσουμε το μυστήριο της αρχής όλων των πραγμάτων…» αν και, ήθελε το όνομά του να μείνει ζωντανό, λόγω της θεωρίας του.
Τι πιστεύουν οι οπαδοί του ευφυούς σχεδίου
Οι οπαδοί του «ευφυούς σχεδίου» διαφέρουν σαφώς από τους οπαδούς του δημιουργισμού. Οι τελευταίοι, ερμηνεύοντας στενά τη Βίβλο και κατά γράμμα (φονταμενταλιστικά), υποστηρίζουν τη δημιουργία του κόσμου σε έξι κατά γράμμα 24ωρες ημέρες και τη δημιουργία της γης σε 6.000 χρόνια! Κάτι τέτοιο βέβαια, δεν διδάσκει η Βίβλος. Έτσι ερμηνεύεται από τους φονταμενταλιστές. Η λέξη ημέρα στη Βίβλο και στη Γένεση, μπορεί να σημαίνει μεγάλη και ακαθόριστη διάρκεια χρόνου (πρβλ. Γεν. 2:4). Επίσης υποστηρίζουν ότι τα υπάρχοντα είδη δημιουργήθηκαν ευθύς εξαρχής αμετάβλητα από το θεό, ενώ η Βίβλος ομιλεί για δημιουργία κατά γένος, (εβρ. min) έκφραση που επιτρέπει την μικροεξέλιξη και την ποικιλομορφία μέσα σε μια μεγάλη οικογένεια-ομάδα, όντων.
Σ’ αντίθεση μ’ αυτούς, οι οπαδοί του «ευφυούς σχεδίου», υποστηρίζουν τη δημιουργία του κόσμου και της ζωής σ’ ένα απώτερο παρελθόν εκατομμυρίων ετών, με την παρέμβαση ενός υπέρτατου πνευματικού έλλογου όντος. Τα επιχειρήματά τους στηρίζονται στην λογική και την σύγχρονη επιστημονική γνώση, που αποκαλύπτει ότι δεν μπορεί ένα τέτοιο περίπλοκο σύμπαν με ακριβείς φυσικούς νόμους-σταθερές, (σθεναρή πυρηνική δύναμη, ασθενή πυρηνική, βαρύτητα, ηλεκτρομαγνητισμός) να είναι προϊόν τυχαίας διεργασίας. Γι’ αυτό και πολλοί κοσμολόγοι, σήμερα, κάνουν λόγο για τον «νου του θεού» (Τζάστροου Ρόμπερτ, Πολ Ντέηβις κ.ά.). Τα κυριότερα σημεία πάνω στα οποία ασκείται κριτική στον εξελικτισμό και στο νεοδαρβινισμό είναι: Γιατί να υπάρχει κάτι και όχι τίποτα; Τι προκάλεσε τη μεγάλη έκρηξη (Big Bang); Πώς ήταν δυνατόν να προέλθει η ζωή από τη νεκρή ύλη; Από πού πήγασε η ικανότητα της αντιγραφής του DNA; Πώς εξηγείται η νοημοσύνη, η συνειδητότητα, και η θρησκευτικότητα στον άνθρωπο; Πώς εξηγείται η ύπαρξη και πολυπλοκότητα των διαφόρων οργάνων από τις μεταλλάξεις, αφού κατά γενική ομολογία αυτές είναι καταστρεπτικές;
Στα ερωτήματα αυτά, υποτίθεται ότι έχει δώσει απάντηση ο δαρβινισμός και ο νεοδαρβινισμός (σύνθετη θεωρία των Ντομπχάνσκι, Ε. Μάιερ κ.ά.) αλλά γεγονός είναι, ότι οι απαντήσεις δεν είναι κατά γενικήν αναγνώριση καθόλου ικανοποιητικές και πειστικές, γιατί το όλο θέμα ξεφεύγει από τα γνωστικά όρια της επιστήμης. Επιστήμη είναι γνώση που προέρχεται από την παρατήρηση, το πείραμα, και το μαθηματικό λογισμό. Ό,τι ξεφεύγει απ’ αυτό το πλαίσιο είναι προ-επιστήμη, παρα-επιστήμη, θεωρία, εικοτολογία, φιλοσοφία. Και γι’ αυτό, δεν είναι λίγοι αυτοί, σαν τον επιστημολόγο Καρλ Ποππέρ, που κατηγόρησαν τον εξελικτισμό ως «πρόγραμμα μεταφυσικών ερευνών», ή όπως τον χαρακτήρισε, ο διάσημος Βρετανός αστρονόμος Φρεντ Χόυλ «ένας ανήσυχος συνδυασμός δόγματος και ευσεβών πόθων».
Ο τελευταίος μάλιστα, κατέδειξε με μαθηματικούς υπολογισμούς ότι η πιθανότητα δημιουργίας ζωής στη γη τυχαίως, ήτοι η πιθανότητα να επιτευχθεί το αναγκαίο σύνολο 2000 ενζύμων συναρμολογώντας τυχαία αλυσίδες αμινοξέων, συνίσταται στον τεράστιο υπεραστρονομικό αριθμό, ίσο με 1040.000 δηλ. το 1, ακολουθούμενο από 40.000 μηδενικά! Ένας τέτοιος αριθμός ξεπερνάει τον συνολικό αριθμό βασικών σωματιδίων σε ολόκληρο το ορατό σύμπαν!… Ο Χόυλ κατέληξε, ότι οι δυσκολίες για μια μηχανιστική βιολογία είναι ουσιαστικά ανυπέρβλητες, και υπέδειξε ως λύση την «κοσμική νοημοσύνη» η οποία μελέτησε και υπολόγισε όλες τις λογικές συνέπειες του δικού μας ζωικού συστήματος.
Και να σημειωθεί ότι ο Χόυλ δεν ανήκει στην κίνηση των οπαδών του «ευφυούς σχεδίου». Πριν από μερικά χρόνια σκληρή κριτική στο νεοδαρβινισμό άσκησαν οι εξελικτές παλαιοντολόγοι Στέφεν Τζέι Γκουλντ και Έλντριζ, δείχνοντας την αδυναμία του στην έλλειψη μεταβατικών μορφών στα απολιθώματα, και εισάγοντας την θεωρία της «διακεκομμένης ισορροπίας» η οποία δίχασε τους εξελικτικούς. Κριτική άσκησαν και ασκούν κατά καιρούς βιολόγοι και ζωολόγοι, όπως ο Πιερ Πωλ Γκρασέ, ο οποίος τονίζοντας την πολυπλοκότητα οργάνων, όπως του ματιού, του αυτιού και ιδίως του εγκεφάλου του ανθρώπου, στο βιβλίο του «Εσύ ο μικρούλης Θεός», έκανε λόγο για παιχνίδι σε Καζίνο και Αϊ-βασίληδες, για όσους πιστεύουν ότι τέτοια όργανα θα μπορούσαν να είναι προϊόν τύχης-μεταλλάξεων (Ο Δαρβίνος ομολόγησε ότι η πολυπλοκότητα του ανθρώπινου ματιού τού δημιουργούσε ζάλη).
Θεός δημιουργός ή θεά τύχη;
Κοντολογίς, οι επιστήμονες, οι εξελικτικοί και οι δημιουργιστές, έχουν να επιλέξουν. Θεός δημιουργός ή θεά τύχη; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό όπως μπορεί να γίνεται αντιληπτόν, ξεφεύγει από τα όρια της γνήσιας επιστήμης. Πρόκειται για φιλοσοφία, θεωριολογία, ή πίστη, όπως ορθά επισημάνθηκε ακόμα και από τον διάσημο κοινωνιοβιολόγο-εντομολόγο Έντουαρντ Ουΐλσον. Και σ’ αυτό, φαίνεται να έχουν δίκιο οι οπαδοί του «ευφυούς σχεδίου», όταν επικρίνουν τον εξελικτισμό ο οποίος δεν αφήνει περιθώρια για οποιαδήποτε άλλη θεωρία, όντας ο ίδιος θεωρία. Γιατί να μη διδάσκονται δύο εναλλακτικές θεωρίες στα σχολεία;
Το γιατί συμβαίνει αυτό, μας το λέει εμμέσως πλην σαφώς ο μεγάλος σύγχρονος εξελικτικός Λεβοντίν: «Δεν είναι οι μέθοδοι της επιστήμης που μας αναγκάζουν να υιοθετούμε μια υλιστική εξήγηση… αλλά τουναντίον είμαστε υποχρεωμένοι από μια a priori αφοσίωση σε υλικά αίτια να παράγουμε υλιστικές εξηγήσεις. Επιπρόσθετα αυτή η στάση είναι απόλυτη γιατί δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε μια θεϊστική εξήγηση». Δηλαδή, με άλλα λόγια, το αν εμμένουν οι εξελικτικοί και γενικότερα οι επιστήμονες των φυσικών επιστημών στον (νεο)δαρβινισμό, αυτό οφείλεται όχι τόσο σε αδιαμφισβήτητες αποδείξεις, όσο στο ότι, ο θεός είναι μια έννοια άβολη και ίσως ενοχλητική στη φύση και στο χώρο, και, πάνω από τα κεφάλια τους…. Γι’ αυτό και η θεωρία του Δαρβίνου θεωρήθηκε ως το «σημαντικότερο επιστημονικό βιβλίο όλων των εποχών», αφού άλλαξε τη νοοτροπία του ανθρώπου, και με λογικοφανή τρόπο, μπορεί να καταστήσει κάποιον «εντίμως διανοητικά άθεο». Υπήρξε η απάντηση στην προσευχή των υλιστών…
Ωστόσο, ο Χόυλ ορθά τόνισε ότι «υπάρχουν πολλά που είναι βασικά εσφαλμένα στον δαρβινισμό και πολλά που είναι στην ουσία, αν όχι σε λεπτομέρεια, σωστά από την άποψη των φανατικών Χριστιανών που πιστεύουν στις θεμελιώδεις αρχές του Χριστιανισμού».
Τα προβλήματα της θεωρίας που διέγνωσε πρώτος ο Δαρβίνος και επαύξησε ο σύντροφός του Άλφρεντ Ουάλλας, επισημαίνοντας ότι το ταλέντο στα μαθηματικά και τη μουσική, δεν μπορεί να είναι προϊόντα τύχης, και ότι ο ανθρώπινος νους είναι ένα πολύ σημαντικό όργανο που δεν μπορεί να προήλθε από φυσική επιλογή μόνον υπαινισσόμενος θεία καταγωγή, εξακολουθούν να παραμένουν βασανιστικά μέχρι σήμερα. Εξ’ ου και η αναμόχλευση της διαμάχης και των παθών εξελικτικών και δημιουργιστών.
Ας θυμηθούμε ότι, Θεό-Δημιουργό της ύλης, και της ζωής, δέχθηκαν όχι μόνον οι θρησκείες από αρχαιοτάτων χρόνων ίσαμε σήμερα αλλά και τα μεγάλα μυαλά της ανθρωπότητας: Πασκάλ, Παστέρ, Μπόυλ, Νεύτων, Λιναίος, Λάιμπνιτς, Κίρκεγκορ, Γκαίτε, Όιλερ, Μάξγουελ, Αμπέρ, Φλέμινγκ, Μαξ Πλανκ, Καρλ Γιουνγκ, Τζέημς Τζινς, Αϊνστάιν, Ρ. Τζάστροου, Πολ Ντιράκ, Φον Μπράουν, Βαϊτσαίκερ κ.λπ.
«Αρχή της επιστήμης, είναι να γνωρίζουμε την άγνοιά μας», έγραψε ο Ισπανός στοχαστής Φερνάντο Πεσόα. Οι επιστημονικές βεβαιότητες δεν ανήκουν στο χώρο της επιστήμης. Σ’ ένα τέτοιο θέμα, πρέπει να θυμόμαστε ότι «η επιστήμη είναι μια ανοιχτή διαδικασία που δεν τελειώνει ποτέ» ((Ρ. Ντόκινς). Το νεκροταφείο της ιστορίας των επιστημών είναι γεμάτο από στομφώδεις επιστημονικές διακηρύξεις του τύπου η «επιστήμη απέδειξε»… Δεν αποκλείεται στο μέλλον να έχουμε θεωρίες επί θεωριών, και τροποποιήσεις θεωριών, που θα καταδείξουν το μέγεθος της ανθρώπινης άγνοιας, πάνω στο ζήτημα των αρχών. Δεν αποκλείεται να επαληθευτεί εκείνος που είπε, ότι ο δαρβινισμός θ’ αποδειχτεί ότι είναι το μεγαλύτερο επιστημονικό παραμύθι του 20ου αιώνα!
Πάντως, ο Φρεντ Χόυλ, υπερθεματίζει υπέρ της θρησκείας: «Φαίνεται ότι έχουμε μια έμφυτη λαχτάρα ν’ αναγνωριστούμε σαν μέρος κάποιου μεγάλου σχεδίου της δημιουργίας… είμαστε πλάσματα με σκοπό και γι’ αυτό ο άνθρωπος στράφηκε στη θρησκεία που είναι τόσο παλιά όσο ο ίδιος ο άνθρωπος… …Το αποτέλεσμα στο οποίο καταλήξαμε τώρα, συμφωνεί με τις δοξασίες των περισσότερων μεγάλων θρησκειών του κόσμου… ότι το σύμπαν και ιδιαίτερα ο κόσμος της ζωής, δημιουργήθηκε από ένα ον με ακατανόητη μεγαλοποιημένη ευφυΐα».
Βιβλιογραφία
- Behe, Michael J. Darwin's black box: the biochemical challenge to evolution. New York: Free Press, 1996.
- Darwin, Charles, and Francis Darwin. Charles Darwin's autobiography; with his notes and letters depicting the growth of the origin of species. New York: Schuman, 1950.
- Dawkins, Richard. Το εγωιστίκο γονίδιο. Αθήνα: Κάτοπτρο, 2010.
- Dembski, William A. Intelligent design: the bridge between science & theology. Downers Grove, Ill.: InterVarsity Press, 1999.
- Denton, Michael. Evolution: a theory in crisis. Bethesda, Md.: Adler & Adler, 1986.
- Gish, Duane T. Evolution, the fossils say no! San Diego, Calif.: Creation-Life Publishers, 1978.
- Johnson, Phillip E. Darwin on trial. Washington, D.C.: Regnery Gateway, 1991.
- Milton, Richard. Ο μύθος του δαρβινισμού. Αθήνα: Δίαυλος, 1996.