Ο Τάσος Φάλκος (Αρβανιτάκης), γνωστός περισσότερο ως πανεπιστημιακός δάσκαλος μας έχει δώσει μέχρι τώρα πλούσια δείγματα της λογοτεχνικής του παραγωγής σε πεζογραφήματα (μυθιστόρημα, διήγημα ), θέατρο αλλά και ποίηση, εκτός από τις ειδικές μελέτες και τα δεκάδες άρθρα.
Ανάμεσα στις ποιητικές του συλλογές, δεσπόζουσα θέση, νομίζω, έχει η συλλογή με τίτλο Σχεδιάσματα με φως, (2005). Ο τίτλος της συλλογής είναι δηλωτικός και εκφραστικός . Και θα πρέπει να θυμηθούμε ότι και άλλοι ποιητές μείζονες ή ελάσσονες (πχ Ελύτης, Octavio Paz) μας έχουν δώσει κατά καιρούς, ωραία και ενδιαφέροντα ποιήματα φωτοτροπικά, να τα ονομάσουμε έτσι, με βάση το φως, το ουράνιο, το νοητό, περισσότερο αυτό που μας βοηθάει να σκάψουμε μέσα μας και να εντοπίσουμε να ποικίλα ψεγάδια.
Τα περισσότερα ποιήματα είναι ολιγόστιχα, θα έλεγα επιγραμματικά και αυτό είναι ένα μεγάλο προσόν. Το έργο είναι χωρισμένο σε τρεις ενότητες. Η πρώτη με τίτλο Tης αισθαντικής ζωής, περιέχει 33 ποιήματα.
Ο τίτλος του βιβλίου που μας εισάγει μυστικά και αθόρυβα στην ποίηση και την ποιητική του, είναι σχεδιάσματα με φώς, είναι καταστάσεις. Ο ποιητής σε πολλά ποιήματα και στίχους κρατάει ζωντανά ενσταντανέ, τις εικόνες εκείνες που τον σημάδεψαν σε εικόνες ρεαλιστικές, υπαρκτές καταστάσεις αλλά και ονειρικές και φαντασιακές, όπως μας αποκαλύπτουν οι πρώτοι στίχοι του ποιήματος του με τίτλο Tο άλλο φώς:
"ονειρευόμουν ένα φώς
που θα βυθίζεται βαθιά
στων σπλάχνων τη
Σιωπή
θα καταυγάζει τις πηγές της θλίψης. . .
Βέβαια, ο υποψιασμένος αναγνώστης, ψυχανεμίζεται ευθύς εξ’ αρχής ότι ο ποιητής ενώ έχει προ οφθαλμών το υλικό, το ενεργειακό μάλλον φώς, έχει κατά νου το φώς το απρόσιτο, το υπερυλικό, το ουράνιο, αφού μιλάει εκτός από το Δίον Έλινα σέλας, Ηλύσια και Ελλάς, για της Δικαιοσύνης τον ήλιον που μάλιστα τον τοποθετεί πρώτο στο ποίημα του Ονόματα με φως. Κατά τον ποιητή το φως μας διδάσκει, μια και το φως λάμπει μέσα μας και τρέχει χαρωπό / δίνεται και χαρίζεται / και πουθενά δεν στέκεται.
Τα νησιά και τα πουλιά, τα κλεισμένα μέσα σε κρύπτες, ως σύμβολα, μάταια προσπαθούν να βρουν το φως, να υπάρξουν. Εδώ έχουμε μια λέξη κλειδί: Για τον ποιητή η έξοδος προς το φώς σημαίνει αυτόχρημα ζωή και εναλλάσσεται με τη ζωή, ώστε να μπορούμε να πούμε φως=ζωή και ζωή=φως. Δεν έχει ο ποιητής οριστική απάντηση τι είναι φώς που ίσως λογικά, θα το περιμέναμε, μια και κάνει σχεδιάσματα με φως, αλλά διαλεκτικά, κανείς δεν μπορεί να εννοήσει τί είναι φως, αν δεν βρέθηκε σε απόλυτο σκοτάδι και αν δεν πληγώθηκε πολύ βαθιά.
Εδώ έχουμε μια μεταφυσική του ποιητή αναγωγή, αφού μια μορφή κοντινή ή απόμακρη, αντλεί φως, και μια κολόνα φως στηρίχτηκε στη γη, καθώς σκεφτότανε το σκοτεινό.
Υπάρχουν ποιήματα, όπως το Θαλασσινό τοπίο, οι Αναβολές, Μοναχική σελήνη και άλλα, όπου αναδίδουν τον τρυφερό υποκειμενισμό του ποιητή, την μελαγχολία που τον καταλαμβάνει με την δύση του φωτός, τότε που πυκνώνουν οι σκιές, την ανάμνηση των παιδικών του χρόνων, τη μοναξιά του, συντροφιά με το σεληνόφως. Αλλά πάντα προετοιμάζει τον εαυτό του όντας θλιμμένος:
«Κι άλλο δεν κάνω απ’ το ν 'απορροφώ το φώς
προετοιμάζοντας την τελική πυράκτωσή μου».
Το φως φέρνει στην επιφάνεια πολλά σκοτεινά, υπόγεια και ακατονόμαστα και ιδιαίτερα το φως το ελληνικό, όταν πέφτει
σε σπασμένα μάρμαρα
αποκαλύπτοντας μια ομορφιά αβάστακτη…
Τότε δυο-τρεις αισθάνονται
το δάγκωμα της ενοχής.
Τότε όλοι μας έρχεται η στιγμή ν’ αναρωτηθούμε
ποιοι λερώνουν το φώς… (Νοσταλγία)
Όλα αυτά στην πρώτη ενότητα με τίτλο Της ήρεμης ζωής.
Στη δεύτερη ενότητα, με τίτλο Της διορατικής ζωής, συστεγάζονται 26 ποιήματα. Απ’ αυτά ξεχωρίζουν Το γκρίζο του δρόμου (νζ), Του βυθού (ξ), Προϊστορία, Οι ίσκιοι (ξθ), Πλωτίνος (πγ) κ.α.
To resume των ποιημάτων αυτής της ενότητας, δίνεται με άλκιμους στίχους όπως: Φεύγουν τα πράγματα
ακτινοβολούν την ενοχή (Ακτινοβολία).
Και
Να σας μιλήσω δε μπορώ
το φως με πνίγει
και ακόμα
φώς-νύχτα, νύχτα-φώς
επίφαση αλλαγής (Θαρρείς, σελ. οε).
Επίσης,
Αλλά δεν χάναμε το θάρρος μας
θα φέρουμε καινούργια δένδρα που προκόβουν
μέσα στο λερωμένο φώς (Ελπίδα, σελ. ος).
Τέλος, στην τρίτη ενότητα με τίτλο Της τραγικής ζωής, υπάρχουν 16 ποιήματα. Ολιγόστιχα και αυτά, με την αμφισημία του φωτός. Οι ίσκιοι που δημιουργούνται απ’ το φώς, επανέρχονται εδώ, (πθ') με το ομώνυμο ποίημα, αλλά υπάρχουν κι άλλα ενδιαφέροντα και ρωμαλέα ποιήματα όπως Το φως και η ρωγμή, όπου ο ποιητής καταλήγει:
Αυτό το φως δεν ξεκινάει από πουθενά
δεν καταλήγει πουθενά,
το κόκκινο,
στα χίλια δέντρα,
ο ήλιος,
που μπαίνει μεσ’ την καρδιά
και δεν υπάρχει τόπος να κρυφτείς,
ο τυφλός που είδε το φώς να σπάζει μέσα του,
να γίνεται συντρίμμια,
οι δεσμώτες κ. άλλα
Το σύνολο των στίχων συγκλίνει στο να μας πει ότι το φως εντός μας είναι πληγωμένο και το μέσα φως εναντιώνεται το έξω.
Πρόκειται για μια ποίηση προσωποπαγή, αμφίσημη, πολυστρωματική, με υποφώσκοντα λυρισμό και μυστικά νοήματα, που καλείται ο αναγνώστης ν’ αποκρυπτογραφήσει και να έρθει σε «μέθεξη» με τον φωτοπεριχυμένο ποιητή που ξέρει περίτεχνα να σχεδιάζει με φως και με σκιές.