Πριν κοπάσει καλά, καλά ο θόρυβος του περιβόητου Κώδικα Da Vinci του Dan Brown, που στο πέρασμά του άφησε πίσω του την αχλύ της αμφιβολίας στα εκκλησιαστικά δόγματα εισάγοντας «καινά δαιμόνια», όπως το του γάμου του Ιησού με τη Μαρία τη Μαγδαληνή, κ.α., βιβλίο που πούλησε με το γιγαντιαίο και ενορχηστρωμένο μάρκετινγκ 40.000.000 αντίτυπα μεταφρασμένο σε 30 γλώσσες. Το Χόλυγουντ, με τον γνωστό σκηνοθέτη από την ταινία Τιτανικός, James Cameron, έρχεται να αναταράξει και πάλι τα ύδατα του θρησκευτικού κατεστημένου αλλά και τις συνειδήσεις των απλών πιστών, με ένα ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε στις 4/3/2007 από το τηλεοπτικό κανάλι «Discovery» σε συνεργασία με τον Ισραηλινό επίσης σκηνοθέτη Σίμκα Γιακομποβίτσι, και με ένα βιβλίο.
Το ντοκιμαντέρ φέρει τον τίτλο Ο Χαμένος Τάφος του Ιησού και το βιβλίο The Jesus Family Tomb (Ο Οικογενειακός Τάφος του Ιησού: Η ανακάλυψη, η εξέταση και η μαρτυρία που μπορεί ν’ αλλάξει την ιστορία).
Όπως ανακοινώθηκε στον τύπο και έγινε πλατιά γνωστό απ’ τη διαφήμιση και τα διάφορα τηλεοπτικά κανάλια, και στη χώρα μας, που δεν θέλει να φαίνεται καθυστερημένη σε τέτοιου είδους γαργαλιστικές… ειδήσεις που προκαλούν απορίες, αντιδράσεις και δυσαρέσκειες και… πουλάνε, πρόκειται για την ανακάλυψη του οικογενειακού τάφου του Ιησού Χριστού… Ανακαλύφτηκαν πριν από 27 χρόνια κάποια οστεοφυλάκια στο προάστιο Ταλπιγιότ της Ιερουσαλήμ, στα οποία υπάρχουν τα ονόματα «Ιησούς γιος του Ιωσήφ», «Ιούδας γιος του Ιησού» και δύο, με το όνομα Μαρία. Στο ένα μάλιστα με ελληνική γραφή αναγράφεται «Μαριάμνη ή Μάρα». Και επειδή τα αναγραφόμενα ονόματα συμπίπτουν κατά κάποιο τρόπο με τα γνωστά απ’ τα Ευαγγέλια ονόματα του Ιησού Χριστού, του θετού πατέρα του, Ιωσήφ, και της μητέρας του Μαρίας, προβλήθηκε ο προκλητικός ισχυρισμός ότι πρόκειται περί των αυτών προσώπων…
Και στην συνέχεια, διοχετεύθηκε η είδηση ότι έγινε έρευνα του D.N.A., και έτσι αποδείχτηκε ότι επρόκειτο για τα οστά των γνωστών βιβλικών προσώπων, περί οικογενειακού τάφου. Το συμπέρασμα ήταν σαφές: Ο Ιησούς ήταν νεκρός εκεί στον τάφο μαζί με άλλους συγγενείς του… Και φυσικά ούτε αναστήθηκε, ούτε ήταν «υιός Θεού» κατ’ επέκταση. Και όλα τα άλλα περί αναστάσεώς του και εμφανίσεώς του και αναλήψεως, ήταν αποκύημα φαντασίας (αν όχι κακοβουλίας) κάποιων μαθητών με εξημμένη τη φαντασία…
Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό ο ισχυρισμός αυτός ήταν φυσικό να εγείρει θύελλες αντιδράσεων ανά τον κόσμο από θρησκευτικούς ηγέτες και μη. Αλλά οι διαμαρτυρίες δεν μετράνε από μόνες τους. Εκείνο που μετράει είναι η νηφάλια και επιστημονική εξέταση των ισχυρισμών καθώς και η εξέταση των ελατηρίων παρόμοιων ισχυρισμών. Μερικά εύλογα ερωτήματα ανακύπτουν που πρέπει να εξετασθούν.
Κατ’ αρχάς δεν είναι παραβλέψιμο το γεγονός ότι το ντοκιμαντέρ προβάλλεται λίγες μέρες πριν από την εορτή του Πάσχα από το χριστιανικό κόσμο. Όπως και πέρυσι τέτοια εποχή περίπου, λίγο πριν από το Πάσχα, κυκλοφόρησε (στη χώρα μας τουλάχιστον) σε μετάφραση άλλο σκανδαλοποιό βιβλίο (και σε DVD), Το Ευαγγέλιο του Ιούδα… Κι αυτό έκανε «τρελές πωλήσεις» και προκάλεσε πλήθος συζητήσεων που δεν κόπασαν εντελώς.
Είναι σύμπτωση άραγε το όλο γεγονός ή εντάσσεται σε ευρύτερα επιχειρηματικά και εμπορικά σχέδια; Όπως ανακοινώθηκε η προβολή του ντοκιμαντέρ από το Discovery Channel εξασφαλίστηκε με ένα κονδύλιο 3,5 εκατ. δολαρίων…
Δεν γνωρίζω τι απέφερε ή τι αποφέρει η κυκλοφορία του βιβλίου στην Αγγλική και τι διάδοση θα έχει στην ελληνική, τα δικαιώματα του οποίου αγοράστηκαν από γνωστό εκδοτικό οίκο… Ο χρόνος θα δείξει.
Το δεύτερο και σπουδαιότερο ερώτημα που πρέπει ν’ απασχολήσει κάποιον είναι, πότε ανακαλύφθηκαν αυτά τα οστεοφυλάκια, από ποιόν και ποια άποψη είχε αυτός για την προέλευση και τη σημασία τους. Λοιπόν, είναι αξιοπερίεργο το γεγονός ότι αυτά τα οστεοφυλάκια μαζί με άλλα, ανακαλύφτηκαν από τον ισραηλινό αρχαιολόγο Αμος Κλόνερ πριν από 27 χρόνια μέσα σε μια σπηλιά, έξω απ’ την Ιερουσαλήμ. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, η σπηλιά χρησιμοποιούνταν από τρεις-τέσσερις γενιές Εβραίων και είχε συληθεί. Τα ονόματα πάνω στα οστεοφυλάκια ήταν συνηθισμένα ονόματα Ιουδαίων του 1ου αι. μ.Χ. Να σημειωθεί ότι το όνομα Ιησούς ήταν κοινό στον αρχαίο Ισραήλ. Π.χ. Ιησούς (του Ναυή), αρχιερέας Ιησούς τον 5ο αι. π.Χ., Βαρ-Ιησούς ο μάγος, και το 25% των γυναικών της Ιερουσαλήμ λέγονταν Μαριάμ ή Μύριαμ, ή είχαν τα παράγωγά του. Μαρία η μητέρα του Ιησού, Μαρία από τα Μάγδαλα, Μάρθα και Μαρία οι αδελφές του Λαζάρου, Μαρία ήταν η σύζυγος Κλωπά—η εξαδέλφη της μητέρας του Ιησού, Μαρία η μητέρα του Μάρκου (Πραξ. 12:12) κ.λπ. Το ίδιο κοινά ήταν και τα ονόματα Ιωσήφ και Ιούδας.
Τώρα, το αξιοπερίεργο στην όλη ιστορία είναι ότι ο ανακαλύψας τους τάφους αρχαιολόγος πριν από 27 χρόνια, ουδέποτε εταύτισε τα αναγραφόμενα σ’ αυτούς ονόματα με τα γνωστά βιβλικά πρόσωπα. Σε πρόσφατες δε ερωτήσεις, διέψευσε τους ισχυρισμούς του Cameron. Γι’ αυτόν δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Δεν τέθηκε πριν από χρόνια. γιατί να τεθεί τώρα; Άλλωστε και οι έρευνες του D.N.A. δεν έφεραν κανένα αξιόλογο αποτέλεσμα, ούτε έριζαν φως στο όλο θέμα…
Εύλογες αντιρρήσεις κατά του Cameron
Αν όμως οι απλές αναγραφές ονομάτων που μόνες τους δεν λένε και δεν μπορούν να πουν τίποτα, πολλές είναι οι αντιρρήσεις που μπορούν να προβληθούν ενάντια σε μια τέτοια υπόθεση και ενάντια σε παρόμοιους σαν του Cameron ισχυρισμούς.
Πρώτα απ’ όλα, από που προκύπτει ότι ο Ιησούς που καταγότανε οικογενειακώς από την άσημη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, από φτωχή οικογένεια όπως φαίνεται από τις ευαγγελικές αφηγήσεις (πρβλ. και Λουκάς 2:24, Λευιτ. 5:7) άνθρωπος που δεν είχε «που την κεφαλήν κλίνει», μπορούσε να έχει οικογενειακό τάφο στην Ιερουσαλήμ; Οικογενειακούς τάφους είχαν κάποιοι εύποροι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ και ίσως των περιχώρων. Ο Ιησούς καταγότανε από τη Γαλιλαία, περιοχή μακρινή, που δεν ήταν αγαπητή στους κατοίκους της Ιουδαίας ούτε και ο ίδιος φυσικά και η οικογένειά του. Γιατί να έχει τάφο οικογενειακό έξω από την Ιερουσαλήμ;
Δεύτερον: Ποιος είναι αυτός ο Ιούδας που βρέθηκε ο τάφος του μαζί με τους τάφους του Ιησού και της Μαρίας; Ποιας Μαρίας; Το σενάριο του ευφάνταστου Cameron, θέλει τον τάφο οικογενειακό και το Ιησού παντρεμένο με τη Μαρία τη Μαγδαληνή και γιο τους τον Ιούδα. Έτσι βολεύει…
Μόνο που τα πράγματα δεν είναι και δεν μπορεί να είναι έτσι. Τα άσχημα γεγονότα έρχονται σε αντίθεση με την ωραία θεωρία. Για τη Μαρία τη Μαγδαληνή από τις πηγές του 1ου μ.Χ. αι., δηλ. τα Ευαγγέλια, γνωρίζουμε ελάχιστα. Γνωρίζουμε ότι ήταν πιστή μαθήτρια του Ιησού την οποία θεράπευσε από τα δαιμόνια που την διακατείχαν (Λουκ. 8:1 επ.) και επί κεφαλής μάλιστα των μαθητριών του. Επανεμφανίζεται βέβαια, μπροστά στο σταυρό του Ιησού, και είναι μέσα στις μυροφόρες, το πρωί της ανάστασης, στην οποία πρώτα εμφανίζεται ο αναστημένος Ιησούς, σύμφωνα με την αφήγηση του Ιωάννη (κεφ. 20:1 επ.). Αν δεν λέγανε τίποτα γι’ αυτήν τα Ευαγγέλια, κανείς δεν θα ήξερε την ύπαρξή της.
Τα Ευαγγέλια, δεν λένε τίποτα για κάποιο γάμου του Ιησού με τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο ασφαλώς και θα το ανέγραφαν, σαν ντοκουμέντα ειλικρίνειας και αλήθειας που ήταν, αφού αναγράφουν τα ελαττώματα και τις μικροψυχίες των αποστόλων και των μαθητών του. Όπως π.χ. τις φιλονικίες τους, την άρνηση και τη μετάνοια του Πέτρου, την προδοσία του Ιούδα, την ολιγοπιστία τους, την αμφιβολία τους για την ανάστασή του κ.α.
Το αξιοπερίεργο λοιπόν είναι ότι ενώ αναγράφεται ότι οι μαθητές ήταν παντρεμένοι, ακόμη και ο Πέτρος, την πεθερά του οποίου ο Ιησούς θεράπευσε, δεν αναγράφεται τίποτα για έναν τέτοιο υποτιθέμενο γάμο. Γιατί απλούστατα δεν έγινε ποτέ. Και ο Ιησούς βεβαίως δεν ήρθε στον κόσμο για να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια αλλά για πολύ ανώτερους πνευματικούς σκοπούς. Όχι για να υπηρετηθεί, αλλά για να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή του λύτρον υπέρ πάντων κατά την ομολογία του (Ματθ. 20:28).
Αλλά αν ήταν παντρεμένος ο Ιησούς, γιατί άραγε μπροστά στο σταυρό να μην πει στην μητέρα του: «Μητέρα να η νύφη σου, η Μαρία, σε περιμένει», δείχνοντας την παρούσα Μαρία Μαγδαληνή, αλλά απεναντίας είπε στον συγγενή του Ιωάννη τον του Ζεβεδαίου, «ιδού η μήτηρ σου», και στη μητέρα του, «ιδού ο υιός σου»;
Ύστερα, όλοι αυτοί οι μυθοπλάστες φαντασιοκόποι σαν τον Dan Brown (για να μην αναφέρουμε εδώ τους José Saramago, Ν. Καζαντζάκη κ.α.) λησμονούν ότι στον κύκλο των μαθητριών του Ιησού υπήρχαν και οι μητέρες των μαθητών του, όπως η αδελφή της μητέρας του, η Σαλώμη, η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου και του Ιωσή, η μητέρα των υιών του Ζεβεδαίου (Ματθ. 27:55, 56, Μαρκ. 15:40-41).
Θα μπορούσε, άραγε, να γίνει αρχηγός των μαθητριών του Ιησού μια κοπέλα ηλικίας 20-25 ετών, όπως φαντάζονται ότι ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή; Ποιος ή ποιοι θα της έδιναν σημασία; Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η Μαρία από το χωριό Μάγδαλα της Γαλιλαίας ένα μικρό ψαροχώρι, ήταν μεγάλης ηλικίας—όχι σε ηλικία έρωτα και γάμου (πρβλ. E. P. Sanders, Το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού).
Η θεωρία λοιπόν του Cameron, στηρίζεται σε άλλη προκατασκευασμένη και ψευδή θεωρία. Ότι ο Ιησούς ήταν παντρεμένος με τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Αλλά τα περί Μαρίας Μαγδαληνής, αρχικά πόρνης ή ερωμένης του Ιησού, προέρχονται από τα απόκρυφα και ψευδεπίγραφα γνωστικά ευαγγέλια του 2ου και 3ου αι. μ.Χ., του Ναγκ Χαμαντί και συγκεκριμένα από το ευαγγέλιο της Μαρίας (Μύριαμ) και του Φιλίππου. Σ’ αυτά εμφανίζεται η Μαρία η Μαγδαληνή ως σύντροφος (κοινωνός) του Ιησού, ως διδασκάλισσα του ιδίου, και μάλιστα στο ευαγγέλιο του Φιλίππου ότι τον φιλούσε στο στόμα… Και φυσικά, ότι οι λοιποί απόστολοι και ιδιαίτερα ο απ. Πέτρος ζήλευαν γι’ αυτήν την προτίμηση που τους στερούσε τη πρωτοκαθεδρία…
Είναι ιστορικά και επιστημονικά γνωστό ότι τα γνωστικά αυτά ευαγγέλια, στερούνται κάθε ιστορικής αξιοπιστίας. Είναι γραμμένα από κύκλους με τελείως διαφορετική ιδεολογία απ’ αυτήν των πρώτων μαθητών και αποστόλων, οι οποίοι όμως ήταν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες των ιστορικών και γεγονότων και άρα πιο αξιόπιστοι από τους συγγραφείς κειμένων μετά από 200 ή 300 χρόνια, που δεν είχαν καμιά σχέση με τα γεγονότα.
Τα περί Μαγδαληνής ως πρώην πόρνης, για πρώτη φορά, ανέκυψαν, από κάποιον πάπα, τον 6ο μ.Χ. αι., ο οποίος από λάθος (;) εταύτισε την αμαρτωλή γυναίκα του 7ου κεφ. του Λουκά, που σφούγγισε τα πόδια του Ιησού με τα μαλλιά της, με την Μαρία τη Μαγδαληνή του 8ου κεφαλαίου. Έκτοτε, η εσφαλμένη αυτή ταύτιση, δημιούργησε σύγχυση στα κεφάλια πολλών, και φυσικά το Χόλυγουντ, που θέλει πιπεράτες ιστορίες, δεν θ’ άφηνε ανεκμετάλλευτη μια τέτοια εκδοχή. Γι’ αυτό ως μετανοήσασα πόρνη παρουσιάζεται η Μαγδαληνή στις περισσότερες ταινίες.
Τέλος, τα περί Ιούδα ως δήθεν υιού εκ του φανταστικού αυτού γάμου, βρίσκεται στη σφαίρα της φαντασίας στον κύβο. Άλλωστε, κατά την άλλη εκδοχή του Dan Brown, από το γάμο του Ιησού με τη Μαρία προήλθε κόρη η Σάρα. Η δε Μαρία η Μαγδαληνή ταξίδεψε στην Ευρώπη και εκεί πέθανε. Τα λείψανά της τα δείχνουν κάπου στη Γαλλία… Γιος ή κόρη; Διαλέγετε και παίρνετε…
Που ήταν ο τάφος του Ιησού;
Υπάρχουν όμως και μερικά άλλα που πρέπει να ειπωθούν για την εξωφρενική αυτή υπόθεση, που αποδεικνύουν το ασύστατο και ανιστόρητό της. Σύμφωνα με τις ευαγγελικές αφηγήσεις, το σώμα του Ιησού τοποθετήθηκε σε νεοκατασκευασμένο τάφο (προφανώς του Ιωσήφ της Αριμαθίας) που ήταν κοντά στον Κρανίου τόπο, στο Γολγοθά. Δηλ., ο Ιησούς τοποθετήθηκε σ’ έναν τάφο όχι οικογενειακό, όχι δικό του, αλλά σ’ ένα τάφο που δεν του ανήκε και σ’ έναν βράχο στο Γολγοθά.
Το που ακριβώς ήταν αυτός ο τάφος από επιστημονική άποψη δεν είναι απόλυτα γνωστόν. Σίγουρα, ήταν έξω από την πόλη Ιερουσαλήμ, και μέχρι τώρα έχουν υποδειχτεί δύο πιθανοί τόποι. Παραδοσιακά, έχει επικρατήσει ο χώρος του «πανάγιου τάφου» γιατί υπάρχουν διάφορες αρχαίες μαρτυρίες, αλλά τίποτα δεν είναι βέβαιο.
Εν πάση περιπτώσει όμως, ο τάφος δεν βρισκόταν στο προάστιο Ταλπιγιότ της Ιερουσαλήμ, όπως λέγει ο Cameron αλλά στο Γολγοθά…
Επί πλέον: και στα τέσσερα ευαγγέλια (και είναι σημαντικό αυτό) αναφέρεται ότι ο Χριστός σταυρώθηκε την παραμονή του Σαββάτου ετάφη και τοποθετήθηκε τεράστιος λίθος μπροστά, και ο τάφος του ήταν άδειος όταν πήγαν οι μυροφόρες πρωί-πρωί. Τι απέγινε το σώμα του Ιησού; Κλάπηκε, μετακινήθηκε ή αναστήθηκε;
Ποιος μετακίνησε την πέτρα; Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο ανάμεσα σε αρκετά άλλα, που εξετάζει όλες τις εκδοχές της αμφιβολίες και της άρνησης, για να τις καταρρίψει μία προς μία, με τετράγωνη λογική και ισχυρή επιχειρηματολογία. Ο συγγραφέας του ο νομικός Frank Morison, ξεκινώντας ο ίδιος απ’ την αμφιβολία μετά από 10ετή έρευνα, κατέληξε στο συμπέρασμα που κατέληξαν και άλλοι ειλικρινείς σκεπτικιστές: Όλα δείχνουν ότι η αλήθεια είναι με το μέρος των ευαγγελιστών και των αποστόλων!
Το θαύμα της ανάστασης
Στο θαύμα της ανάστασης του Ιησού οικοδομήθηκε ολόκληρη η χριστιανική εκκλησία και στηρίχτηκε ως ακρογωνιαίος λίθος η αποστολική διδαχή. Οι ίδιοι οι απόστολοι υποστήριζαν εν μέσω διωγμών, ότι υπήρξαν μάρτυρες του γεγονότος της αναστάσεως και των πολλαπλών εμφανίσεων του Ιησού, όχι σε δύο, ή τρεις, μάρτυρες, αλλά σε πολλούς· και σε μια περίπτωση σε 500 και επάνω (1 Κορ. 15:3-7) μερικοί απ’ τους οποίους σύμφωνα με τον απ. Παύλο ζούσαν ακόμη. Ο δε Ιησούς μίλησε, περπάτησε και έφαγε μαζί τους. Είχαν πάθει ομαδική παράκρουση όλοι αυτοί; Ήσαν πρόθυμοι να πιστέψουν, ενώ η είδηση της ανάστασης από τη Μαρία τη Μαγδαληνή τους εφάνη ως λήρος, δηλ. ως γυναικείες διαδόσεις και φλυαρίες και δεν πίστευαν; Ήταν πρόθυμος να πιστέψει ο Θωμάς; Ο Ματθαίος, αναφέρει ότι όταν εμφανίστηκε στη Γαλιλαία ο Ιησούς, μετά την ανάστασή του «τινές εδίστασαν να τον προσκυνήσουν», πράγμα που δείχνει ότι δεν ήταν καν υποψιασμένοι και ψυχολογικά προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Ή μήπως έκλεψαν οι μαθητές το σώμα και διέδωσαν ότι ανεστήθη; Γιατί όμως να κάνουν κάτι τέτοιο; Για να εισπράξουν βασανισμούς και θάνατο; Η ιστορία δεν έχει να μας δείξει ανάλογο παράδειγμα. Ανθρώπων δηλαδή, που διαπράττουν απάτη και πεθαίνουν μετά γι’ αυτήν.
Η ενανθρώπιση του Ιησού («ο Λόγος σαρξ εγένετο») και η ανάστασή του, είναι τα δύο κοσμοϊστορικά γεγονότα που ανέτρεψαν το δόγμα «ουδέν καινόν υπό τον ήλιον». Όλη η χριστιανική διδασκαλία στέκεται ή πέφτει με την αποδοχή ή απόρριψη αυτών των δύο θεμελίων λίθων. Ένας νεκρός Ιησούς σε έναν οικογενειακό τάφο, σημαίνει έναν απλό ηθικοδιδάσκαλο που υπέστη έναν άδικο θάνατο, το πολύ-πολύ. Τίποτα περισσότερο. Ο Ιησούς όμως ο ίδιος, όχι οι μαθητές του, διακήρυξε τη μοναδικότητά του, και τη θεότητά του.
- – Εγώ είμαι η ανάστασις και η ζωή.
- – Εγώ είμαι η αλήθεια.
- – Εγώ είμαι η οδός η αλήθεια και η ζωή.
- – Πριν γίνει ο Αβραάμ εγώ είμαι.
- – Υπάγω στον πατέρα, και εγώ και ο πατήρ εν είμεθα.
- – Μαθητεύσατε όλα τα έθνη και εγώ θα είμαι μαζί σας έως την συντέλεια του αιώνος.
Ο Ιησούς, συγχώρεσε αμαρτίες άλλων ανθρώπων, έδειξε πρωτόγνωρη αγάπη, θαυματούργησε, εδίδαξε, εφήρμοσε όσα εδίδαξε, και διεκήρυξε ότι ήταν ο υποσχεμένος υπό των προφητών Μεσσίας.
Ο Cameron, ακολουθώντας τη μοντέρνα, μάλλον, τη μετανεωτερική λογική, δήλωσε αντιφατικά, απ’ τη μια, ότι ο Ιησούς υπήρξε ο πιο σημαντικός άνθρωπος όλων των εποχών: «Η επιρροή του στον κόσμο μας είναι τεράστια και δεν είναι παράξενο ότι εξακολουθεί να ασκεί τόσο μεγάλη επιρροή». Και απ’ την άλλη, ότι ήταν ένας απλός άνθρωπος με εξαιρετικά χαρίσματα και μεγάλη δύναμη ψυχής. Το ότι ο Ιησούς υπήρξε ο μεγαλύτερος άνθρωπος που περπάτησε ποτέ εδώ στη γη είναι πανθομολογούμενο. Ο γνωστός ιστορικός H. G. Wells έγραψε ότι από την άποψή του ο Ιησούς συγκρινόμενος με όλους τους άλλους είναι ο πρώτος—ο μοναδικός.
Σε τι συνίσταται όμως, η μεγαλοσύνη του Ιησού; Στο ότι δίδαξε ορισμένες αλήθειες, ή στο ποιος ήταν και τι ρόλο έπαιξε για τη σωτηρία των ανθρώπων; Ένας νεκρός Ιησούς, σ’ έναν οικογενειακό τάφο, θα τον αποδείκνυε ψεύτη, απατεώνα, φαντασιοκόπο, αφού ο ίδιος υποσχότανε ότι θ’ αναστηθεί την τρίτη ημέρα, ότι θα δοξασθεί, και θα αναστήσει άλλους νεκρούς εν τη εσχάτη ημέρα (Ματθ. 28:61· Ιωαν. 5:26-30) και τους μαθητές του, και τους χριστιανούς όλων των αιώνων, τραγικά εξαπατημένους και ανερμάτιστους. Τέτοιος ήταν ο Ιησούς;
«Ει ο Χριστός ουκ εγείγερται», θα μας πει ο απ. Παύλος 20 χρόνια μετά το θάνατο του Χριστού, «μάταια η πίστις ημών, μάταιον το κήρυγμά μας… ευρισκόμεθα δε και ψευδομάρτυρες του θεού» κηρύττοντας ότι ο Χριστός ανέστη, αν καθ’ υπόθεση δεν ανέστη! (1 Κορ. 15:17, 19).
Η χριστιανική εσχατολογία, θέλει τον Χριστό ζώντα, στα δεξιά του πατρός, δοξασμένο, κριτή, εν τη εσχάτη ημέρα, για να αποδώσει εις έκαστον κατά τα έργα του, να πατάξει το κακό, να διαλύσει τις αντίθεες σατανικές δυνάμεις και να κάνει καινά τα πάντα, «νέους ουρανούς και νέα γη» (2 Πετ. 3:13· Αποκ. 21:3, 4). Αυτό είναι ένα πραγματικό ευ-αγγέλιο, μια καλή αγγελία! Ένας νεκρός Ιησούς, όσο μεγάλος κι αν ήταν εν ζωή, δεν μπορεί να κάνει τίποτα απ’ όλα αυτά. Κι αυτά είναι που τελείως διαφεύγουν από τον Cameron κι όλους όσοι σκέπτονται σαν κι αυτόν…
Μια προφητεία και δυο τελευταία λόγια
Ο αναγνώστης μπορεί ν’ αντιληφθεί ότι πίσω από τους ισχυρισμούς του Cameron που θα αναπτύσσονται φαντάζομαι εν εκτάσει και στο βιβλίο του, δεν υπάρχει κάποια ιστορική βάση ή αλήθεια. Τα κίνητρα είναι άλλα. Ο θόρυβος, η φήμη και το κέρδος. Τίποτα περισσότερο. Μετά από λίγο καιρό θα ξεχαστεί κι αυτός και οι ισχυρισμοί του, όπως ξεχάστηκαν και ο Στράους και ο Ρεϊμάρους ο Πάουλους, ο Ρενάν και τόσοι άλλοι αρνητές του ιστορικού Ιησού και της ανάστασής του.
Με την ευκαιρία αυτή όμως θα ήθελα εδώ να θέσω έναν προβληματισμό στην άρνηση. Λέγω προβληματισμό, γιατί ξέρω ό,τι και να πει κανείς σ’ έναν προκατειλημμένο σκεπτικιστή, ισχύει το ρητόν «ου με πείσεις καν με πείσεις».
Ο θάνατος και η ανάσταση του Ιησού της Γαλιλαίας αναφέρεται ως ιστορικό γεγονός όχι μόνο στα Ευαγγέλια αλλά σε ολόκληρη την Καινή Διαθήκη (βλ. 1 Πέτρου 1:21· 1 Τιμ. 6:13-16· Πραξ. 3:14, 15, 5:28, 9:3-9, Αποκάλυψη Ιωάννου). Επίσης οι θύραθεν ιστορικοί (Ταλμούδ, Ιώσηπος, Τάκιτος, Μαρα Βαρ Σεραπίων) μιλούν για την σταύρωσή του, το θάνατό του και την πίστη των οπαδών του στο γεγονός της ανάστασης.
Μήπως όμως είχαν ο θάνατος και η ανάσταση και προφητευτεί; Διότι αν μπορούσε ν’ αποδειχτεί κάτι τέτοιο, τότε έχουμε μια χειροπιαστή απόδειξη της αλήθειας του Χριστιανισμού.
Πράγματι, υπάρχει μια εκπληκτική προφητεία, ανάμεσα σε πολλές άλλες, που σπάει κόκαλα… Έσπασε και τα κόκαλα πολλών Εβραίων από την αρχαιότητα ίσαμε σήμερα και αρκετών σκεπτικιστών. Μερικοί απ’ αυτούς που ήταν ειλικρινείς πίστεψαν κι έγιναν Χριστιανοί όταν είδαν ότι δεν μπορούσε να ερμηνευτεί αυτή η προφητεία αλλιώς.
Στο 53ο κεφ. του προφήτη Ησαΐα υπάρχει η προφητεία ενός πάσχοντος «δούλου του Γιαχβέ».
3 |
Ήταν και περιφρονημένος απ’ τους ανθρώπους κι εγκαταλελειμμένος άνθρωπος φορτωμένος θλίψεις, του πόνου σύντροφος… |
4 |
Αυτός όμως φορτώθηκε τις θλίψεις μας κι υπέφερε τους πόνους τους δικούς μας… |
5 |
Μα ήταν αιτία οι αμαρτίες μας που αυτός πληγώθηκε (διατρυπήθηκε) Για χάρη της δικής μας σωτηρίας εκείνος τιμωρήθηκε και στις πληγές του βρήκαμε εμείς τη γιατρειά… |
7 |
Σαν πρόβατο που τ’ οδηγούνε στη σφαγή |
8 |
Κακόπαθε, καταδικάστηκε… Τον εξαφάνισαν των ζωντανών το κόσμο |
9 |
Φτιάξαν τον τάφο του ανάμεσα στους ασεβείς το μνήμα του ανάμεσα στις κατοικίες των πλουσίων κι όμως δεν είχε πράξει ανομία καμιά και δόλος δεν είχε βρεθεί στο στόμα του |
10 |
Έκανε τη ζωή του θυσία εξιλεώσεως |
11 |
Η αμοιβή του θα’ ναι να χορτάσει φως (δηλ. να αναστηθεί, να ζήσει) |
Η προφητεία αυτή βρίσκεται στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα (7ος αι. π.Χ.) και δεν αλλάζει σε τίποτα η εκδοχή της νεώτερης κριτικής ότι ανήκει στο λεγόμενο Δευτεροησαΐα, μαθητή ίσως του πρώτου, που έδρασε τον 6ο αι. π.Χ., γιατί προηγείται κατά πολλούς αιώνες η εκπλήρωσή της!
Η πρώτη χριστιανική εκκλησία στο κήρυγμά της είδε την εκπλήρωση αυτή της προφητείας στο πρόσωπο του Ιησού-Μεσσία, του αθώου αμνού του Θεού (πρβλ. Πραξ. 8:32, 35· 1 Πετρ. 2:21-25· Ιωάν. 19:34, 38, 12:34· Ματθ. 27:57-60) ο οποίος απερρίφθη, δικάστηκε, θυσιάστηκε,, θανατώθηκε και ανεστήθη.
Το δεύτερο αιώνα μ.Χ., χρήση της προφητείας έκαναν οι πρώτοι απολογητές (πρβλ. Ιουστίνου, Διάλογος με τον Τρύφωνα τον Ιουδαίο). Αναμφίβολα πρόκειται για μια συνταρακτική προφητεία που αποδεικνύει την αλήθεια του ισχυρισμού του Pascal, ότι ο χριστιανισμός, είναι η μόνη θρησκεία που μπορεί να αποδείξει τους ισχυρισμούς της από τα ιερά κείμενα άλλης θρησκείας, δηλ. του Ιουδαϊσμού που δεν πιστεύει σ’ ό,τι πιστεύει αυτός!
Προλαβαίνω τρεις ενστάσεις. Πρώτη: ότι τάχα η προφητεία αυτή είναι πλαστή και μεταγενέστερη. Άρα καμιάς αξίας. Η απάντηση είναι ότι το κείμενο υπάρχει στη μετάφραση των Ο΄ που άρχισε τον 3ο αι. π.Χ. και ολοκληρώθηκε το 2ο π.Χ., αλλά, κυρίως, στα χειρόγραφα της Νεκράς θάλασσας και στο πρώτο μάλιστα ολόκληρο χειρόγραφο του Ησαΐα με τα 66 κεφάλαια και στο δεύτερο το λιγότερο πλήρες (DS Is. 1).
Το πρώτο το πλήρες, χρονολογείται αναντίρρητα και από αθεϊστές ή μαρξιστές ερευνητές όπως ο Αμουσίν, το 180-200 π.Χ.!
Δεύτερη: ότι ο Ιησούς, διαβάζοντας την προφητεία αυτή, θέλησε να την εκπληρώσει ο ίδιος. Αλλά αυτό θα τον καθιστούσε ανέντιμο σφετεριστή της μεσσιανικής ιδιότητας αφ’ ενός, και επίσης το ερώτημα είναι: πώς θα μπορούσε να εκπληρώσει το σταυρικό θάνατο, ανάμεσα σε κακούργους, και την ανάστασή του;
Τρίτη: Ότι ο αναφερόμενος εδώ «παις του Κυρίου» είναι συλλογικός, ο ίδιος ο Ιουδαϊκός λαός. Αυτή είναι η ερμηνεία που έδωσαν οι Εβραίοι και ιδιαίτερα στο Μεσαίωνα, όταν ερχόταν σε αντιπαράθεση με τους Χριστιανούς. Αλλά και η κοινή λογική και η ιστορία δείχνουν ότι μια τέτοια ερμηνεία και εφαρμογή δεν συνάδει με το κείμενο. Μάλλον το βιάζει. Ο Ιουδαϊκός λαός ούτε πέθανε ούτε τον τάφο του φτιάξανε ανάμεσα σε ασεβείς όπως ο Ιησούς που πέθανε ως κακοποιούς ανάμεσα σε ληστές, ούτε θανατώθηκε για τις αμαρτίες άλλων, ως αμνός, αθώος. Αλλά αν δεν ήταν ο Ιουδαϊκός λαός, τότε ποιος ήταν αυτός του οποίου η προφητεμένη ζωή και ο θάνατος συμπίπτουν απόλυτα με τη ζωή και το θάνατο του Ιησού της Γαλιλαίας;
Η προφητεία σε συνδυασμό με τα ιστορικά γεγονότα, παραμένει μια πρόκληση στους σκεπτικιστές και σε όσους θα συνεχίζουν σαν τον Cameron να θεωριολογούν, και μια επαλήθευση της χριστιανικής πίστης που δέχεται τον Ιησού όχι απλό άνθρωπο, αλλά Υιόν Θεού, θανόντα, αναστάντα και ζώντα, στους αιώνες των αιώνων…
Η χριστιανική πίστη δεν λέει πίστευε και μη ερεύνα. Αλλά λέει: «Έρχου και ίδε». Είναι ψηλαφητή και χειροπιαστή, για όσους έχουν μάτια για να δουν.
Βιβλιογραφία
- Amusin, Joseph D. Τα πανάρχαια χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη, 1990.
- Barrois, Georges A. The Face of Christ in the Old Testament. St Vladimirs Seminary Press, 1997.
- Morison, Frank. Ποιος μετακίνησε την πέτρα;. Αθήνα: Πέργαμος, 2002.
- Thiede, Carsten Peter. Ιησούς: Μύθος ή πραγματικότητα;. Αθήνα: Πέργαμος, 1999.
- Β. Βέλλα, Ο Παις του Κυρίου.