Μια προσέγγιση στο γνωμικό λόγο του Δημήτρη Τσινικόπουλου (Γ. Κ. Ζωγραφάκης)

Λαϊκές παροιμίες, λαϊκή σοφία, απόσταγμα εμπειρίας που έχει βεβαιωθεί με τη χρονική προσεπικύρωση και έρχεται στα χείλη μας για να υπογραμμίσει την αλήθεια της σε κάθε ατομική ή ομαδική περίπτωση.

Καταστάλαγμα λιγολεκτικό, συχνά περιφραστικό, συμβολικό που χρησιμοποιεί εύληπτες εικόνες ή παρομοιώσεις για ν’ αποτυπώνεται εύκολα, αφού περιέχει προτρεπτικό ή ηθικοπλαστικό ή παραινετικό σκοπό…

Μια άλλη διαπίστωση: εντυπωσιακά, κοινή τούτη η εμπειρία σ’ όλα τα γεωγραφικά πλάτη, αν περιοριστούμε στη λαϊκή σοφία.

Όταν όμως, πέρα από αυτό, αποτολμήσουμε, όπως ο Rochefoucauld ή ο Comte de Chamfort ή ο Pascal να αποκρυσταλλώσουμε το προσωπικό μας αποθησαύρισμα με όσα καταλείπουν τα μεγάλα πνεύματα, μέσα από τα «κτήματα ες αεί» της ανθρώπινης πνευματικής και συναισθηματικής διεργασίας (ποίηση, πεζός λόγος, δοκίμιο, θέατρο, ιστορικές μελέτες, φιλοσοφικός στοχασμός, κοινωνική ανατομία…) τότε, έχουμε κάποιες καταβολές που συνδυάζουν πολλαπλές πηγές και συγκλίνουν στο να μας χαρίζουν μέσα από το χωνευτήρι της μοναδικότητας μιας ανθρώπινης οντότητας, απροσδόκητα και αποκαλυπτικά φωτισμένες όψεις μιας σοφίας που την αισθανόμεθα οικεία και προσδιοριστική, χάρη στις βιοθεωρητικές ιδιότητές της.

Τούτες οι πρώτες εντυπώσεις μου από το διάβασμα ή πιο σωστά την προσέγγιση μου, στην αξιοπρόσεκτη συλλογή των προσωπικών βιωμάτων του Δημήτρη Τσινικόπουλου, που με τόσο πρωτότυπο και αποτυπωτικό τρόπο κατόρθωσε να υποτάξει σε μια πυκνή, φραστικά βραχυλογία. Γιατί, δεν εντυπωσιάζει μονάχα, η απροσδόκητη πρωτοτυπία των υποβλητικών εικόνων που χαράζονται με ευχέρεια στο νου, αλλά και ο πειθαρχημένος λεκτικός πλούτος που φέρνει στο νου τον στωικό λόγο τον συμπυκνωμένο τρόπο εκφράσεως.

Εκείνο όμως που πρέπει να υπογραμμισθεί, είναι ότι, τα, ας τα πούμε ηθικοπλαστικά ή και μόνο στοχαστικά Χάι-κάι, χαράζονται στη μνήμη σαν κάτι που το βεβαιώνουμε μέσα μας, σαν αυταπόδεικτο, που βρήκε τον απλούστερο και αμεσότερο τρόπο για να φτάσει ως την αναζητητική μας πρόκληση.

Γ. Κ. Ζωγραφάκης
Συγγραφέας-Κριτικός λογοτεχνίας

Οι πιο πρόσφατες αναρτήσεις