Η προφητεία του Νώε

Η προφητεία του Νώε

Μια εκπληκτική προφητεία της ηθικής και πνευματικής εξέλιξης των εθνών!

 

Για τον προσεκτικό αναγνώστη της Βίβλου, υπάρχουν χωρία που αποκαλύπτουν πνευματικούς θησαυρούς, μαργαριτάρια, σε αντίθεση με τους επιπόλαιους και προκατειλημμένους αναγνώστες, που αντί να βρουν θησαυρούς, μελετώντας με τα «γυαλιά» της εμπάθειας ή της αδιαφορίας, δεν ανακαλύπτουν τίποτε το ουσιώδες. ΄Η ανακαλύπτουν ανακολουθίες, αντιφάσεις, σκοτεινά σημεία και σκανδαλίζονται. Η βιβλική προφητεία είναι ένα χαρακτηριστικό που άλλες φορές είναι εμφανές σε κάποια σημεία και χωρία. Και άλλες φορές πρέπει να το προσέξει κανείς μελετώντας και αντιπαραβάλλοντας την ιστορία, μέσα στους αιώνες ή στο διάστημα χιλιετιών ακόμα. Γιατί, σε πολλές περιπτώσεις, θείες προφητείες, διασχίζουν τα κράσπεδα του χρόνου και εκπληρώνονται μακροπρόθεσμα. Με τέτοιο τρόπο μάλιστα, ώστε να μένει ο μεν καλοπροαίρετος έκπληκτος, ο δε κακόπιστος και σκεπτικιστής, τουλάχιστον προβληματισμένος.

Έτσι, στο αρχαιότατο βιβλίο της Γένεσης, που εμπεριέχει και εμπερικλείει παραδόσεις, γεγονότα και πληροφορίες για συμβάντα που συνέβησαν πριν από πέντε ως και έξι χιλιάδες χρόνια, διαβάζουμε, ότι μετά τον κατακλυσμό, ο Νώε που διαφυλάχτηκε απ’ αυτόν, φύτεψε αμπελώνα. Και ήταν ο πρώτος μάλιστα που φύτεψε αμπελώνα. Και ότι ήπιε απ’ το κρασί του αμπελώνα του, μέθυσε, και γυμνώθηκε πάνω στη μέθη του, μέσα στο σπίτι του! Και ο Χαμ, ο γενάρχης του Χαναάν, είδε τη γύμνωση του πατέρα του και το ανήγγειλε στους άλλους δύο αδελφούς του, οι οποίοι όμως φρόντισαν, χωρίς να δουν τη γύμνωση του πατέρα τους (βαδίζοντας προς τα πίσω) να τον σκεπάσουν (Γεν. 9:21–23). Στο σημείο αυτό η βιβλική αφήγηση περιέχει αυτό που μας ενδιαφέρει να εξετάσουμε. Όταν ο Νώε συνήλθε από τη μέθη του και έμαθε τι έκαμε σ’ αυτόν ο «υιός αυτού ο νεώτερος» απήγγειλε κατάρες και ευλογίες. Στην πραγματικότητα αυτές οι ευλογίες–κατάρες ήταν προφητείες για την τύχη και εξέλιξη των λαών–εθνών που προήλθαν από τους τρεις γιους του: Σημ, Χαμ, Ιάφεθ.

«Και ο Νώε είπε: Κατηραμένος θα είναι ο Χαναάν. Χειρότερος από δούλος θα είναι στους αδελφούς του. Και πρόσθεσε: Ευλογημένος να είναι ο Γιαχβέ ο Θεός του Σημ! Και ο Χαναάν να είναι δούλος του. Ας πλατύνει ο Θεός του Ιάφεθ, και ας κατοικεί στις σκηνές του Σημ. Και ο Χαναάν να γίνει δούλος του Ιάφεθ» (εδ. 24–27). Αυτή ήταν μια ευλογία και μια κατάρα του Νώε για τους γιους του και για τον εγγονό του Χαναάν, με προφητικές προεκτάσεις. Και δόθηκε αφενός μεν με βάση τη συμπεριφορά τους σε ένα συγκεκριμένο επεισόδιο, αλλά και με βάση το χαρακτήρα τους και την μετεξέλιξη των απογόνων και των λαών, που θα προέρχονταν απ’ αυτούς τους γενάρχες.

Η πρόβλεψη αυτή δεν προδίκαζε, ούτε προκαθόριζε την πορεία των εθνών που προήλθαν από τους γιους του. Είναι μια προφητεία. Έτσι θα εξελίσσονταν τα πράγματα και έτσι εξελίχθηκαν. Επιπλέον, άτομα από οποιονδήποτε λαό θα μπορούσαν να έχουν μια ξεχωριστή πορεία και εξέλιξη. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται για την τύχη του Χαναάν και των απογόνων του.

Το 10ο κεφάλαιο της Γένεσης μας αποκαλύπτει 70 οικογένειες–έθνη που προήλθαν από τους τρεις γιους του Νώε. Αν παρακολουθήσει κανείς σ’ έναν χάρτη το πώς κινήθηκαν οι λαοί που διεσπάρησαν επί το πρόσωπον πάσης της γης, θα διαπιστώσει ότι οι απόγονοι του Ιάφεθ και ιδίως αυτοί που προήλθαν από τον Ιαυάν εξαπλώθηκαν σε νησιά γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα και προς την Ευρώπη. Οι απόγονοι του Σημ κινήθηκαν στην Μεσοποταμία και Αραβία και εν γένει Ανατολία (10:30). Και οι απόγονοι του Χαμ κατοίκησαν την Αφρική και σε εδάφη της Ασίας Νοτιοδυτικά. Τώρα το αξιοσημείωτο στην προφητεία του Νώε είναι διπλό. Αποκαλύπτει ποια θα ήταν η εξέλιξη, όχι μόνο των απογόνων του Ιάφεθ και του Σημ και ποια τα κύρια χαρακτηριστικά τους, αλλά κυρίως την πορεία των χαναανίτικων λαών, απογόνων του Χαναάν. Γι’ αυτό, δεν είναι τυχαίο, που ο συντάκτης της Γένεσης στο εδ. 18, σημειώνει μόνο για τον Χαμ ότι έγινε πατέρας του Χαναάν θέλοντας να προϊδεάσει τον αναγνώστη τι θα επακολουθούσε στην αφήγησή του για την μετέπειτα ιστορία των Χαναναίων και τις σχέσεις τους με τους Ισραηλίτες. Ο Χαναάν υπήρξε πατέρας του Σιδώνα, του Χετ, του Ιεβουσαίου και του Αμορραίου, του Γεργεσαίου και του Ευαίου κ.ά. σύμφωνα με το Γένεση 10:15. Ο δε διασκορπισμός και η εξάπλωση όλων των απογόνων των γιων του Νώε έγινε «κατά τη γλώσσα τους» (εννοείται μετά τη σύγχυση των γλωσσών, κατά τις οικογένειές τους, κατά τα έθνη τους).

Ενώ μερικοί θα μπορούσαν να θεωρήσουν μυθολογική επινόηση και αυθαίρετη κατασκευή το γενεαλογικό–εθνολογικό αυτό πίνακα της Γένεσης κεφ. 10, η υπεύθυνη πέννα του μεγάλου ανατολιολόγου και σημιτιστή W. F. Albright μας πληροφορεί ότι ο εθνολογικός αυτός πίνακας «είναι μοναδικός στην αρχαία φιλολογία, χωρίς κάποιο παράλληλο σ’ άλλους λαούς και στους Έλληνες ακόμη, όπου υπήρχαν τέτοιοι κατάλογοι αλλά αποσπασματικοί, μυθολογικοί και αναφερόμενοι μόνο σε ελληνικά φύλα». Ακόμα, ο Albright, σημειώνει, ότι «παρά τη γενομένη επιμειξία φυλών και εθνών στην Ανατολή, με το διάβα του χρόνου, ωστόσο ο πίνακας των εθνών της Γένεσης παραμένει ένα εξαιρετικά ακριβές ντοκουμέντο που αποκαλύπτει την εξαιρετική γνώση του συγγραφέα του» (The Old Testament and Archaeology, στο Old Testament Commentary, Φιλαδέλφεια 1948, σελ. 138).

Η ιστορία επιβεβαιώνει την προφητεία!

Τώρα μια σύντομη ματιά στην παγκόσμια ιστορία μπορεί να καταδείξει με πόσο εκπληκτικό, συγκλονιστικό τρόπο εκπληρώθηκαν τα λόγια αυτά του πατριάρχη Νώε μέσα στους επόμενους αιώνες. Ο Θεός του Σημ ευλογείται από το Νώε. Πράγμα που υποδηλώνει ότι, από τους απογόνους του Σημ θα προέλθει ο απόγονος εκείνος που όλα τα έθνη θα ευλογηθούν. Αυτό έγινε όπως ξέρουμε, μέσω του Σημίτη Αβραάμ, μέσω του Δαυίδ και τελικά μέσω του σπέρματος του Δαυίδ, του Ιησού Χριστού. Οι Σημίτες διαφύλαξαν τη γνώση του αληθινού Θεού. Είναι ακόμα αξιοσημείωτο, ότι ιστορικά, από τους Σημίτες, προήλθαν οι τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες (Ιουδαϊσμός, Μωαμεθανισμός, Ζωροαστρισμός). Έτσι, ο Νώε αναφέρθηκε προφητικά στο κατ’ εξοχήν χαρακτηριστικό γνώρισμα του Σημ. Τη θρησκευτική του φύση, την πίστη και τη γνώση του θείου.

Αντιπαραβάλλοντας τώρα τη θρησκευτική φύση του Σημ, με αυτήν (τη διεστραμμένη) του γιού του Χαμ Χαναάν, αποκαλύπτει το τέλος του που θα ήταν να γίνουν οι απόγονοί του, δούλοι και του Σημ και του Ιάφεθ. Γιατί ο ίδιος δεν έγινε δούλος των αδελφών του ποτέ. Το κείμενο μέσα στη συντομία του δεν αποκαλύπτει τι έκαμε ο Χαμ και σε τι συνίστατο η πράξη του εκείνη, που έκαμε το Νώε να τον καταραστεί. Το γεγονός δε, ότι η προσοχή του Νώε εστιάζεται όχι στον Χαμ, αλλά στο γιο του Χαναάν, σε συνδυασμό με την σημείωση «τι έκαμε ο υιός αυτού ο νεώτερος», έδωσε λαβή στους ερμηνευτές να υποστηρίξουν ότι προφανώς, αυτός ο «υιός ο νεώτερος», δεν ήταν ο Χαμ –αφού ο νεώτερος ήταν ο Ιάφεθ– αλλά ο εγγονός του ο νεώτερος (του εδ. 18) δηλ. ο Χαναάν. Αν κρίνουμε δε, από το ότι ο Χαναάν μόνον (δηλ. οι απόγονοί του) σε σχέση με τους αδελφούς του (Χους, Μισραίμ και Φουθ) ανέπτυξε σαρκική και υλιστική φύση, εξηγείται ότι το αμάρτημά του, ήταν ότι «είδε με λαγνεία» το γυμνό παππού του Νώε. Ακόμα, σύμφωνα με μερικούς σχολιαστές το ότι είδε τη «γύμνια του πατρός του», θυμίζει την ίδια έκφραση για σεξουαλικά παραπτώματα που αναφέρονται στο Λευιτικό 18:6–19,  20:17.

Όπως και να ’χει το πράγμα, η ιστορία αποδείχνει ποια ήταν η πορεία και η τύχη των λαών που προήλθαν από τον Χαναάν. Οι Χαναναίοι, λέξη που σημαίνει το ίδιο όπως και η λέξη Φοίνικες, υπήρξαν ο λαός που κατοίκησε τη Σιδώνα. Απ’ τη Σιδώνα προήλθε η Τύρος που αναφέρεται ως θυγατέρα της. Και η Καρχηδόνα που υπήρξε η πιο φημισμένη πόλη της Αφρικής ήταν αποικία της Τύρου.

Γνωρίζουμε από αρχαιολογικά ευρήματα όπως αυτά της Ουγκαρίτ–Ρας Σάμρα και από άλλες πηγές, όπως από τον Φοίνικα Σαγχουνιάθωνα (7ος π.Χ. αι.), τον Φίλωνα και άλλους, ότι οι Φοίνικες για ένα διάστημα κυριάρχησαν στη Μεσόγειο με τα καράβια τους και γύρω στο 1200–1000 π.Χ. και μετέπειτα, ίδρυσαν πόλεις–κράτη και αποικίες μεγάλες, σπουδαιότερες απ’ τις οποίες υπήρξαν η Μίλητος και η Θήβα στη μητροπολιτική Ελλάδα και η Βύβλος στο Παγγαίο στις εκβολές του Στρυμώνα (Ηρόδοτος 5, 58).

Ωστόσο, οι Χαναναίοι, γενικός όρος που περιελάμ βανε λαούς όπως τους Ιεβουσαίους, Χετταίους, Αμορραίους κ.λπ, έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί για την ηθική τους διαφθορά, όπως τούτο διαφαίνεται από τα εδάφια Γεν. 15:16, 19:5, Λευιτικό 18 και 20,  Δευτερονόμιο 12:31. Στις ημέρες του Αβραάμ «δεν είχε ολοκληρωθεί η ανομία των Αμορραίων». Τα Σόδομα και τα Γόμορρα έγιναν παγκοσμίως ξακουστά για την αφύσικη σεξουαλική διαφθορά τους. Την εποχή του Ιησού του Ναυή οι Αμορραίοι (το κυρίαρχο έθνος των Χαναναίων) έτυχαν θείας κρίσεως και καταστροφής. Οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις στη Βόρεια Συρία στα έτη 1924–1937 στην Ουγκαρίτ, αποκάλυψαν ότι η χαναανίτικη θρησκεία υπήρξε μοναδική στην αιματοχυσία προς τιμή των θεοτήτων, δίνοντας έμφαση στη χονδροειδή λατρεία του σεξ, στο σοδομισμό, τους ιερούς όφεις, στους κίναιδους ιερείς και στις θυσίες μικρών παιδιών… Τα σεξουαλικά τους όργια, όπως αυτά απεικονίζονται και από τις θεές τους Αστάρτη και Ανάθ, αποκαλύπτουν την αλήθεια της Βίβλου και το μέγεθος της κοινωνικής τους αποδιοργάνωσης (Albright, 1955, Unger, 1954). Αρχαιολογικά ευρήματα έχουν αποκαλύψει σκελετούς μικρών παιδιών και αγγεία με οστά, σε κοιμητήρια και γύρω από θυσιαστήρια Χαναναίων, φανερώνοντας την βδελυρή αυτή συνήθειά τους.

Από την ίδια τη Βίβλο γνωρίζουμε τελικά, ποια υπήρξε η τύχη των xαναανίτικων φυλών. Στη πρώτη φάση υποτάχθηκαν από τους Σημίτες Εβραίους (γύρω στο 1300 π.Χ.), αργότερα από τον Δαυίδ και τους επιγόνους του Σολομώντα (1 Βασ. 9:20–21) και σιγά–σιγά εξαφανίστηκαν ως έθνη, φυλές ή λαοί μέσα στους επόμενους αιώνες.

Αλλά, οι Χαναναίοι, δεν έγιναν υπόδουλοι μόνο στους Σημίτες. Έγιναν και στους απογόνους του Ιάφεθ—όπως είπε ο προφητικός λόγος του Νώε! Η Τύρος, το καμάρι των Χαναναίων, εκπορθήθηκε και κατακτήθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο (336–323 π.Χ.). Και οι Ρωμαίοι, παρά την επικίνδυνη κίνηση και προέλαση του Χαναναίου Αννίβα προς τη Ρώμη, τελικά κατέλαβαν και κατέστρεψαν την Καρχηδόνα το 146 π.Χ. εξανδραποδίζοντας τους κατοίκους της! Αν και ο Χαμ δεν συμπεριελήφθη στην κατάρα του Χαναάν, είναι αξιοσημείωτο ότι δεν ευλογήθηκε κιόλας, ούτε τα άλλα παιδιά του, πράγμα που αποκαλύπτει θεία δυσμένεια μάλλον, σαν τον Χαναάν.

Τελικά, η προφητεία του Νώε έδειξε ότι ο Ιάφεθ (λέξη που σημαίνει αυξανόμενος) θα ευλογούνταν μ’ έναν άλλο τρόπο, που αποκάλυπτε και τα δικά του κυρίαρχα χαρακτηριστικά. Ο Σημ ευλογήθηκε για το πνευματικό–ηθικό του στοιχείο. Ο Ιάφεθ, για τα νοησιαρχικά του επιτεύγματα. «Ο Θεός να πλατύνει τον Ιάφεθ και ας κατοικεί στις σκηνές (στους οίκους–Ο΄) του Σημ». Η εβραϊκή λέξη pathah που μεταφράζεται εδώ ως πλάτυνση, ευρυχωρία, εννοείται κατ’ αρχάς γεωγραφική–ανθρωπολογική, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει και την διανοητική ανάπτυξη–διαπλάτυνση. Πράγματι οι Ευρωπαίοι απόγονοι του Ιάφεθ διαπλατύνθηκαν νοησιαρχικά–τεχνολογικά–ανθρωπογεωγραφικά. Διότι, αυτοί με τους Έλληνες και τους Ρωμαίους κατέκτησαν πολλούς λαούς και υποδούλωσαν τους Χαναναίους κι άλλους Χαμιτικούς. Επεκτάθηκαν στους Σημιτικούς λαούς και συγκατοίκησαν μαζί τους (Ρωμαίοι–Έλληνες, Εβραίοι κ.ά.). Πουθενά στην ιστορία, βιβλική και εθνική, δεν αναφέρεται ότι σημιτικοί λαοί μετακινήθηκαν και κυριάρχησαν σε εδάφη των Ιαφεθιτών. Αντιθέτως, γνωρίζουμε ότι οι Ευρωπαίοι κινήθηκαν προς ανατολάς από την ελληνο–ρωμαϊκή εποχή και κατοίκησαν στην Ανατολή. Οι μεταγενέστερες αποικίες των Ευρωπαίων στην Ασία και Αφρική είναι πασίγνωστες. Αλλά και η αποδοχή του Χριστιανισμού από μέρους των Ευρωπαίων, έκαμε δυνατή τη συγκατοίκηση μεταξύ των απογόνων του Ιάφεθ και του Σημ, στις σκηνές του Σημ! Οι εθνικοί Ευρωπαίοι έγιναν πνευματικοί Σημίτες–Ιουδαίοι ως μέλη της Εκκλησίας, παράλληλα με την επιστημονική–τεχνολογική τους ανάπτυξη και διαπλάτυνση.

Μετά απ’ όλα αυτά, στεκόμαστε και ρωτούμε. Ποίος προείδε το μέλλον της παγκόσμιας ιστορίας και της ιστορίας των λαών; Ο Νώε μόνος του; Ή κάποιος πολύ ανώτερος από το Νώε; Ή όπως έθεσε το ερώτημα ο Αλέξανδρος Κηθ (Alexander Keith): «Από ποιόν μπορούσε να προέλθει μια τέτοια προφητεία, παρά μόνον από την έμπνευση Εκείνου που προγνωρίζει τα πράγματα μέσα στο χώρο και στο χρόνο;»

Οι αντιφρονούντες και οι σκεπτικιστές θα ήθελαν ίσως να μας αντιτείνουν, ότι αυτή η προφητεία δεν ξέρουμε από ποιόν ή πότε γράφτηκε. Μπορούμε να υποχωρήσουμε μαζί τους μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ. Από κει και πέρα δεν μπορούμε. Γιατί γνωρίζουμε, ότι το 280 π.Χ. άρχισε η μετάφραση των Εβδομήκοντα (Ο΄) στην ελληνική γλώσσα, πράγμα που προϋποθέτει την ύπαρξη εβραϊκού κειμένου…

Άλλωστε και οι εγκυρότεροι κριτικοί αναγνωρίζουν–υποστηρίζουν ότι η Γένεση στη γιαχβιστική της πηγή (όπου ανήκει το εν λόγω χωρίο κατ’ αυτούς) συντάχθηκε τον 9ο αιώνα π.Χ. Στην πραγματικότητα ο συντάκτης της Γένεσης, θα πρέπει να στηρίχθηκε σε μια παλιά γραπτή πηγή (την 4η και 5η toledoth=γενεαλογία) γραμμένη από το Σημ, και παραδομένη απ’ αυτόν στον Αβραάμ (Wiseman 1936). Να σημειώσουμε όμως εδώ και κάτι άλλο αξιοσημείωτο. Συνήθως αντιρρησίες κατά της Παλαιάς Διαθήκης υποστηρίζουν ότι τα κείμενά της γράφτηκαν για να δοξάσουν τη χώρα των Ιουδαίων και τους προγόνους τους. Εύλογα, όμως τίθεται το εξής ερώτημα. Γιατί να επινοήσουν οι Ιουδαίοι συγγραφείς μια «ιστορία» που κηλιδώνει το χαρακτήρα του μακρινού προ–πάππου τους; Και γιατί να διαφυλάξουν μια τέτοια προφητεία που ευνοεί και κολακεύει περισσότερο τον Ιάφεθ και τους απογόνους του, αφού αυτός ουσιαστικά μόνο ευλογείται με αύξηση-διαπλάτυνση; Ποιος Ιουδαίος ιερέας γράφοντας π.χ στην εποχή του Σολομώντα, όπως το θέλουν οι κριτικοί, ή αργότερα, θα τολμούσε να επινοήσει μια προφητεία που παρουσιάζει πως μια μέρα οι Εθνικοί θα αυξηθούν και θα κατοικήσουν μαζί με τους Εβραίους; Πού είναι ο περίφημος εβραϊκός εθνικισμός στη Βίβλο;

Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι η προφητεία του Νώε, εκπληρώθηκε και ολοκληρώθηκε σ’ όλα τα σημεία της πολλούς αιώνες πριν και μετά από τον Χριστό. Και συνεχίζεται απαράλλαχτα να παραμένει εκπληρούμενη. Και σήμερα μπροστά στα μάτια μας, Χαναναίοι δεν υπάρχουν. Οι χαμιτικοί–αφρικανικοί λαοί, είναι υπανάπτυκτοι. Οι Σημίτες προεξάρχουν στο θρησκευτικό τους στοιχείο. Οι Ιαφεθίτες–Χριστιανοί, είναι οι πνευματικοί Ισραηλίτες. Και οι Ευρωπαίοι έχουν πλατυνθεί ανθρωπολογικά–οικονομικά–τεχνολογικά και έχουν επεκταθεί σε Αφρική, Ασία, κ.λπ. ηπείρους. Όλη η ιστορία σε μικρογραφία βρίσκεται σ’ αυτούς τους περίφημους λόγους!

Πράγματι, όπως σημειώνει ο M. F. Unger «η προφητεία αυτή, είναι μια από τις πιο καταπληκτικές προρρήσεις που μπορεί να βρει κανείς σ’ ολόκληρη τη Βίβλο»! Ο νοών νοείτω!

 

Βιβλιογραφία

  • Albright, William Foxwell. Recent discoveries in Bible lands. New York: Biblical Colloquium by special arrangement with Funk & Wagnalls Co., 1955.
  • Custance, Arthur C. Noah's three sons: human history in three dimensions. Grand Rapids: Zondervan Pub. House, 1975.
  • Keith, Alexander. The evidence of prophecy. New York: American Tract Society, D. Fanshaw, 1833.
  • Leupold, H. C. Exposition of Genesis. Grand Rapids, Mich.: Baker Book House, 1942.
  • Morris, Henry M. The Genesis record: a scientific and devotional commentary on the book of beginnings. Grand Rapids: Baker Book House, 1976.
  • Unger, Merrill F. Archaeology and the Old Testament: a companion volume to Archaeology and the New Testament. Grand Rapids. Zondervan Pub. House, 1954.
  • Wiseman, P. J. New discoveries in Babylonia about Genesis. London: Marshall, Morgan & Scott, 1936.

Οι πιο πρόσφατες αναρτήσεις